Chức Năng Của Da Là Gì | Cấu Trúc Và Vai Trò Của Da

Da có cấu tạo như thế nào?

Da được cấu thành từ nhiều lớp khác nhau:

• Biểu bì: Là lớp ngoài cùng của da, biểu bì lại được cấu tạo bởi 5 lớp tế bào: Lớp đáy, lớp gai, lớp hạt, lớp bóng và lớp sừng.
• Trung bì: Gồm lớp nhú và lớp mô lưới.
• Lớp dưới da: Được cấu tạo bởi các mô mỡ. Nó cũng chứa các cơ quan thụ cảm Vater – Pacini và các nang lông.

Các bài viết liên quan

1. Chỉ số BMI của người cao tuổi bao nhiêu là lý tưởng?
   
2. Xét nghiệm chỉ số sức khỏe gồm những gì và ý nghĩa của từng chỉ số
   
3. Địa chỉ khám đông y ở đâu uy tín?
   
4. Axit folic có trong thực phẩm nào? Cần lưu ý gì khi sử dụng axit folic?
   
5. Nên đưa trẻ đi khám tự kỷ ở đâu tại Hà Nội?
   
6. Các bệnh viện khám tiêu hóa tốt nhất ở Hà Nội
   
7. Chụp CT sỏi thận giúp chẩn đoán bệnh gì? Đối tượng nào cần đi chụp CT sỏi thận?
   
8. Thay van tim ở bệnh viện nào tốt nhất?
   
9. Khám da liễu ở đâu tốt? Gợi ý top bệnh viện khám da liễu tốt ở TP.HCM
   
10. Địa chỉ khám chấn thương thể thao uy tín tại TP.HCM
    

• 1. Da bảo vệ cơ thể khỏi tia bức xạ
• 2. Da bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân vi sinh vật như vi khuẩn, virus
• 3. Da bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân hóa học
• 4. Da có chức năng bài tiết
• 5. Chức năng hấp thụ
• 6. Chức năng điều hòa thân nhiệt
• 7. Chức năng thu nhận cảm giác

• 1. Da bảo vệ cơ thể khỏi tia bức xạ
• 2. Da bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân vi sinh vật như vi khuẩn, virus
• 3. Da bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân hóa học
• 4. Da có chức năng bài tiết
• 5. Chức năng hấp thụ
• 6. Chức năng điều hòa thân nhiệt
• 7. Chức năng thu nhận cảm giác

7 chức năng của da, bạn có biết?

• 1. Da bảo vệ cơ thể khỏi tia bức xạ
• 2. Da bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân vi sinh vật như vi khuẩn, virus
• 3. Da bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân hóa học
• 4. Da có chức năng bài tiết
• 5. Chức năng hấp thụ
• 6. Chức năng điều hòa thân nhiệt
• 7. Chức năng thu nhận cảm giác

Phần phụ của da

Tóc và móng tay cũng được coi là một phần của da, tức là hệ thống liên kết. Như vậy, chúng được gọi là phần phụ của da.

4.Tóc – cơ quan bảo vệ và xúc giác

Tóc có nhiều chức năng khác nhau. Nó đóng vai trò bảo vệ chống lại cái lạnh và như một cơ quan xúc giác quan trọng.

Sự phát triển của tóc bắt đầu ở lớp hạ bì, cụ thể hơn là ở lớp nhú tóc. Lông bao gồm các tế bào sừng hóa nổi lên và di chuyển lên bên trong nang lông. Khi sợi tóc trồi lên khỏi bề mặt da, nó sẽ làm như vậy ở một góc hơi nghiêng. Đối với mỗi nang lông, có một tuyến bã nhờn liền kề và thường là một tuyến mùi.

Tóc có thể dựng lên nhờ hoạt động của cơ bắp, đó là điều sẽ xảy ra khi bạn bị ‘rùng mình dọc sống lưng’. Đó là một chức năng rất lâu đời của cơ thể con người mà không thể thay đổi trong tình trạng ‘nổi da gà’ (cutis anserina). Hơn nữa, các sợi thần kinh có trong tóc khiến tóc rất dễ bị chạm vào nhau.

Sự phát triển của lông: Ở trẻ sơ sinh, toàn bộ cơ thể được bao phủ bởi một lớp lông rất mịn gọi là lông vellus. Trong độ tuổi dậy thì, lông đầu bắt đầu mọc, dày hơn nhiều và chủ yếu ở một số vùng trên cơ thể, chẳng hạn như vùng sinh dục hoặc mặt (râu). Phần còn lại của lông trên cơ thể ít rõ rệt hơn và 4% bề mặt da không được bao phủ bởi lông bao gồm:

+ Lòng bàn tay

+ Lòng bàn chân

+ Móng tay

+ Móng chân

+ Môi

Những phần không có lông này của da được gọi là da băng, trái ngược với da có lông.

Tóc mọc thêm khoảng 1cm mỗi tháng. Chu kỳ sinh trưởng được chia thành 3 giai đoạn.

– Giai đoạn 1 kéo dài 2–10 năm. Nó được gọi là giai đoạn tăng trưởng hoặc giai đoạn anagen.

– Giai đoạn 2 kéo dài khoảng 2 tuần. Nó được gọi là giai đoạn chuyển tiếp hoặc giai đoạn catagen.

– Giai đoạn 3 kéo dài khoảng 3–8 tháng. Nó được gọi là giai đoạn nghỉ ngơi hoặc giai đoạn telogen .

Các giai đoạn này được xác định đối với một nang tóc trải qua chu kỳ này lên đến 10 lần. Sau đó, nó không hình thành bất kỳ sợi lông nào nữa. Một người khỏe mạnh mất tới 100 sợi tóc mỗi ngày.

4.Móng tay – cơ quan bảo vệ và nắm bắt

Móng tay được tạo ra từ các tế bào sừng hóa cứng và dày đặc của lớp biểu bì . Chúng hoàn thành một nhiệm vụ quan trọng là có thể cầm nắm các vật nhỏ, tương tự như hoạt động của nhíp. Hơn nữa, chúng đóng vai trò như một lớp bảo vệ quan trọng của các đầu ngón tay và ngón chân trước các chấn thương. Móng tay trong mờ. Màu hồng nhẹ nhàng chiếu qua là móng tay được cung cấp máu rất tốt.

Phần cuối của móng hình lưỡi liềm màu trắng (về phía cơ thể) được gọi là lunula (‘mặt trăng nhỏ’). Ở đây, màu trắng thực tế của móng có thể được đánh giá cao vì móng không trong suốt ở phần này. Giữa gai và da, có một lớp bảo vệ được gọi là lớp biểu bì, ngăn vi trùng xâm nhập. Phía sau lớp biểu bì (về phía thân) có gốc móng tay. Nó tạo thành các tế bào sừng hóa đẩy móng về phía trước. Móng tay mọc nhanh hơn móng chân. Tốc độ phát triển điển hình của móng tay là 1 mm mỗi tuần; móng chân mọc thêm 0,5 mm mỗi tuần.

Cấu trúc của móng:

– Tấm móng tay: bề mặt của tuyến bã nhờn

– Lớp móng: liên tục với các lớp basale và spinosum

– Gốc móng tay: bao phủ vùng nảy mầm hoặc chất nền

– Eponychium (lớp biểu bì)

– Hyponychium

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Nguồn tham khảo: merckmanuals.com, byjus.com, nursingtimes.net

Cảm giác

Đây là chức năng của da trên lớp hạ bì. Thông qua các đầu dây thần kinh ở lớp hạ bì, chúng ta cảm nhận được cảm giác nóng, lạnh, áp lực, tiếp xúc và đau khác nhau.

Những cảm giác này trên da đóng vai trò bảo vệ chúng ta khỏi vết thương do bỏng (bỏng độ một và độ hai). Tuy nhiên, trong trường hợp bỏng độ ba, bạn sẽ không cảm thấy đau nữa vì các đầu dây thần kinh trên da đã bị phá hủy.

>>> Đọc thêm:

Bệnh bỏng là gì? Triệu chứng & thuốc

Chức năng nội tiết

Da là một trong những nguồn cung cấp

vitamin D

chính của cơ thể thông qua việc sản xuất Cholecalciferol (D3) ở hai lớp dưới cùng của biểu bì (lớp đáy và lớp gai).

Hy vọng với những thông tin về cấu trúc và chức năng của da, bạn đọc đã hiểu hơn vai trò của cơ quan này đối với sức khỏe của chính mình!

Cảm giác

Đây là chức năng của da trên lớp hạ bì. Thông qua các đầu dây thần kinh ở lớp hạ bì, chúng ta cảm nhận được cảm giác nóng, lạnh, áp lực, tiếp xúc và đau khác nhau.

Những cảm giác này trên da đóng vai trò bảo vệ chúng ta khỏi vết thương do bỏng (bỏng độ một và độ hai). Tuy nhiên, trong trường hợp bỏng độ ba, bạn sẽ không cảm thấy đau nữa vì các đầu dây thần kinh trên da đã bị phá hủy.

>>> Đọc thêm:

Bệnh bỏng là gì? Triệu chứng & thuốc

Chức năng nội tiết

Da là một trong những nguồn cung cấp

vitamin D

chính của cơ thể thông qua việc sản xuất Cholecalciferol (D3) ở hai lớp dưới cùng của biểu bì (lớp đáy và lớp gai).

Hy vọng với những thông tin về cấu trúc và chức năng của da, bạn đọc đã hiểu hơn vai trò của cơ quan này đối với sức khỏe của chính mình!

Da có cấu tạo như thế nào? Chức năng của da đối với cơ thể là gì?

• Mặc định

• Lớn hơn

Da là cơ quan lớn nhất của cơ thể và hoạt động như tuyến phòng thủ đầu tiên chống lại sự xâm nhập của các chất độc hại từ bên ngoài. Ngoài ra, da đóng vai trò quan trọng không chỉ trong quá trình điều nhiệt mà còn trong quá trình tổng hợp vitamin D trong cơ thể. Vậy da có cấu tạo như thế nào để thực hiện chức năng của nó?

Da được cấu tạo bởi hai lớp chính là biểu bì và trung bì. Da có ba chức năng chính: Bảo vệ, điều nhiệt và cảm nhận. Các vết thương ảnh hưởng đến tất cả các chức năng của da. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn da có cấu tạo như thế nào và vai trò của da.

Chức năng của da

Các chức năng chính của da

Bảo vệ cơ thể khỏi mọi tác động bên ngoài như:

• Cơ, nhiệt hoặc tác động vật lý khác.
• Chất gây ô nhiễm.
• Mất quá nhiều độ ẩm và vitamin.
• Tác hại của tia bức xạ, tia tử ngoại.

Điều hòa nhiệt độ:

Một trong những chức năng quan trọng của da là bảo vệ cơ thể khỏi lạnh và nóng và duy trì nhiệt độ cơ thể ổn định. Điều này được thực hiện bằng cách thay đổi lưu lượng máu qua lớp mạch máu của da. Trong những tháng ấm hơn, các mạch máu giãn ra, da chuyển sang màu đỏ và các hạt mồ hôi hình thành trên bề mặt (giãn mạch = lưu lượng máu nhiều hơn = mất nhiệt trực tiếp nhiều hơn). Khi thời tiết lạnh, mạch máu co lại, cản trở nhiệt thoát ra ngoài (co mạch = máu chảy ít hơn = mất nhiệt ít hơn). Việc loại bỏ và bay hơi mồ hôi trên bề mặt da cũng giúp làm mát cơ thể.

Cảm nhận kích thích đau đớn hay dễ chịu:

Da là cơ quan “xúc giác” gây ra phản ứng khi bị chạm hoặc cảm nhận bởi bất cứ thứ gì, kể cả những thứ có thể gây đau. Điều này rất quan trọng đối với những bệnh nhân mắc các bệnh về da, vì nhiều người bị đau và ngứa, có thể làm giảm chất lượng cuộc sống của họ.

Da còn có chức năng thẩm mỹ, tạo nên ngoại hình rất quan trọng trong cuộc sống và giao tiếp hàng ngày.

Một số tính năng khác

Giám sát miễn dịch: Da là cơ quan miễn dịch quan trọng bao gồm các cấu trúc và tế bào quan trọng. Nhiều loại tế bào và chất truyền tin (cytokine) tham gia vào phản ứng miễn dịch.

Chức năng sinh hóa: Da tham gia vào nhiều quá trình sinh hóa. Khi có ánh sáng mặt trời, một dạng vitamin D được gọi là cholecalciferol được tổng hợp trong da từ các dẫn xuất của cholesterol steroid. Gan chuyển đổi cholecalciferol thành calcidiol. Vitamin D cần thiết cho sự hấp thụ bình thường của canxi và photpho, cần thiết cho xương khỏe mạnh. Da cũng chứa các thụ thể cho các hormone steroid khác (estrogen, progestin, glucocorticoid) và vitamin A.

Chức năng xã hội và tình dục: Mọi người có thể đưa ra đánh giá dựa trên những gì họ nhìn thấy và hình thành ấn tượng đầu tiên về một người dựa trên vẻ ngoài của họ.

Qua tìm hiểu ở trên, bạn đã biết được da có cấu tạo như thế nào. Bề mặt bên trong của da được nuôi dưỡng bằng đường uống. Bề mặt bên ngoài của da chủ yếu được nuôi dưỡng bằng cách thẩm thấu. Vì vậy, sự quan tâm và chăm sóc từ bên ngoài là rất quan trọng.

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp

Các tuyến của da

– Tuyến bã nhờn: Tuyến bã nhờn nằm ở lớp hạ bì. Chúng có thể được tìm thấy ở hầu hết mọi nơi trên cơ thể con người, ngoại trừ lòng bàn tay và lòng bàn chân. Thông thường, tuyến bã nhờn nằm ngay cạnh nang lông. Điều này có nghĩa là một tuyến bã nhờn hòa vào ống bài tiết của nang lông. Phần tiếp giáp này không tồn tại trên mắt và mí mắt, cũng không tồn tại trên môi, dương vật hoặc môi âm hộ. Bản thân bã nhờn bao gồm:

+ Chất đạm

Ráy tai (cerumen) cũng là một sản phẩm từ tuyến bã nhờn. Bã nhờn chống thấm nước và bôi trơn tóc và da.

– Các tuyến mồ hôi: Cơ thể con người có khoảng 2-3 triệu tuyến mồ hôi (tuyến eccrine), nằm ở lớp hạ bì. Các ống bài tiết của chúng đi theo một con đường quanh co, kết thúc ở các lỗ chân lông trên da. Chúng được tìm thấy chủ yếu ở nách, lòng bàn chân và lòng bàn tay. Mồ hôi không chỉ góp phần điều chỉnh nhiệt độ mà còn có vai trò bảo vệ da. Giá trị pH của nó là 5–6. Sự sản xuất mồ hôi bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố; trong số những người khác là những người tâm lý như căng thẳng.

– Tuyến mùi: Các tuyến mùi (còn được gọi là tuyến mồ hôi apocrine) nằm hầu hết ở nách, xung quanh núm vú và ở bộ phận sinh dục. Chúng đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo ra mùi cơ thể duy nhất của một người, mùi này còn bị ảnh hưởng bởi các yếu tố khác, chẳng hạn như mồ hôi hoặc vi khuẩn trên da.

Các chức năng của da

Bảo vệ

Da là một “hàng rào” giúp chống lại các tác nhân xấu từ môi trường bên ngoài để bảo vệ các cơ quan bên trong cơ thể như hệ thống thần kinh, mạch máu, xương, phủ tạng…

Ngoài ra, da còn giúp ngăn ngừa tình trạng mất nước, đồng thời duy trì độ ẩm cần thiết cho cơ thể. Chúng có chứa các nhân tố dưỡng ẩm tự nhiên (NMFs)- bắt nguồn từ tuyến bã nhờn của lớp sừng bao gồm lactic và ure. Những chất này gắn kết với nước và giúp duy trì được sự đàn hồi và mềm mại của da. Nếu các nhân tố này bị suy yếu, da sẽ mất đi độ ẩm. Khi độ ẩm của lớp sừng xuống còn từ 8- 10%, da trở nên khô, sần sùi và có xu hướng bị nứt nẻ. Đặc biệt, da còn đóng vai trò chống thấm nhằm tránh sự xâm nhập của nước và các chất lạ khác vào cơ thể.

• Các sắc tố melanin cũng giúp bảo vệ chúng ta khỏi tia cực tím nguy hiểm phát ra từ mặt trời. Tuy nhiên, da không thể ngăn chặn hoàn toàn loại tổn thương này.

• Các tế bào mở ở mô dưới da cũng giúp cô lập cơ thể khỏi nhiệt độ nóng và lạnh và thực hiện chức năng như một tấm đệm giúp giảm va chạm, bảo vệ các mô và các sợi mô bao quanh cơ ở phía dưới.

• Khả năng đệm của màng hydrolipid và axit bảo vệ giúp bảo về cơ thể khỏi các chất hóa học có tính kiềm gây hại.

• Lớp sừng của biểu bì và các axit bảo vệ chống lại các loại vi khuẩn, virus và nấm. Nếu có tác nhân nào đó vượt qua được rào cản đầu tiên thì hệ thống miễn dịch của da sẽ phản ứng lạ.

Tiếp nhận cảm giác

Chức năng tiếp nhận cảm giác của da giúp chúng ta, ý thức được nhiệt độ nóng, lạnh, đau, áp lực, tiếp xúc. Cảm giác này được phát hiện bởi các dây thần kinh ở lớp hạ bì. Nhờ có chức năng cảm giác mà cơ thể có thể thích nghi được với ngoại cảnh và tránh được các tác nhân tiêu cực.

Tuy nhiên, những tổn thương quá mức trên da có thể ảnh hưởng tới chức năng cảm giác. Chẳng hạn như, khi bị bỏng nhẹ mức độ 1 và 2, chúng ta sẽ có cảm giác rất đau. Thế nhưng, bị bỏng nặng ở mức độ 3, chúng ta lại không còn cảm giác này nữa, vì các dây thần kinh trong da đã bị phá hủy.

Điều hòa nhiệt độ

Da có thể điều chỉnh nhiệt độ cho cơ thể tùy thuộc vào điều kiện nhiệt độ và thời tiết bên ngoài:

• Thông qua mạch máu ở lớp hạ bì cùng tuyến mồ hôi da sẽ điều chỉnh nhiệt độ tương thích cho cơ thể.
• Không ngừng tiết mồ hôi để làm giảm nhiệt độ cơ thể.
• Da có thể làm giãn các mạch máu nhỏ thuộc lớp hạ bì để giảm nhiệt độ trung bình của cơ thể.
• Trong khi co các mạch máu nhỏ, nhiệt độ nhất định bên trong cơ thể sẽ được giữ lại nhờ lớp hạ bì.

Bài tiết

Da là hệ thống loại bỏ chất thải lớn nhất của cơ thể. Độc tố được giải phóng qua các tuyến mồ hôi và lỗ chân lông.

Làn da của bạn sẽ trở nên mềm mại hơn khi tuyến mồ hôi được cân bằng. Nhờ có độ pH acid nên vi khuẩn và nấm sẽ bị diệt sạch nhờ mồ hôi, đồng thời lớp nước mỡ trên da cũng được bài tiết.

Để ngăn cản sự bốc hơi nước và chống thấm nước, da liên tục bài tiết chất bã để bảo vệ. Vô số chất nhiễm khuẩn được bài trừ và làm sạch. Tuyến bã càng hoạt động tốt, chất bã bài tiết càng nhiều.

Chức năng nội tiết

Da là một trong những nguồn cung cấp vitamin D quan trọng cho cơ thể. Vitamin D được tổng hợp ở da khi da tiếp xúc đủ với ánh nắng mặt trời rất cần thiết cho hệ xương.

Tái tạo da

Trong các nang lông của có chứa tế bào gốc giúp da có khả năng phục hồi lại các vết thương.

Các tế bào da mới ở dưới trung bì hình thành và dần dần được nâng lên nhờ Collagen, Elastin, sau đó những tế bào này sẽ thay thế dần các lớp sừng ở trên cùng của biểu bì da. Chu kỳ tái tạo da mặt sẽ diễn ra trong vòng 28 ngày nhưng đối với những người đang ở độ tuổi 20 – 28 tuổi.

Nguồn thức ăn

Các tế bào chất béo ở mô dưới da cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng. Khi cơ thể cần, những chất này sẽ được di chuyển đến các mạch máu và đưa đến nơi cần thiết.

Phản ánh tình trạng cơ thể

Ngoài ra, da phản ánh sâu sắc về tình trạng sức khỏe con người như mắc giun sán làm da xuất hiện sần ngứa, mắc bệnh gan có thể gây vàng da, bị bệnh lao lại khiến da sạm đi.

Các chức năng khác của da

Một số công năng tuyệt vời khác của da có thể kể đến như sau:

• Thông qua việc sản xuất ra Cholecalciferol (D3) ở lớp gai và lớp đáy cung cấp vitamin D cho cơ thể.
• Giám sát hệ thống miễn dịch học: Da là một cơ quan có chức năng miễn dịch quan trọng nhất. Chức năng này còn tùy thuộc vào phản ứng miễn dịch của cytokine và những tế bào có liên quan.
• Cấu trúc sinh hóa: Quá trình sinh hóa trong cơ thể thường có sự tham gia của các mô trong da. Một dạng vitamin sẽ được chiết xuất từ cholesterol steroid khi có ánh sáng mặt trời chiếu vào da.

Muốn da khỏe mạnh, cần làm gì?

Sau khi đã biết da có mấy lớp thì bạn cần thay đổi chế độ chăm sóc phù hợp nhằm giúp da săn chắc và khỏe mạnh hơn. Để da luôn khỏe mạnh, bạn cần chú ý một số vấn đề sau:

Chăm sóc da một cách khoa học

Để làn da luôn khỏe mạnh, đầy sức sống, bạn cần xây dựng một chế độ dinh dưỡng lành mạnh, đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là bổ sung thực phẩm giàu vitamin và chất khoáng đồng thời rèn luyện thân thể mỗi ngày, uống nhiều nước. Cách này không chỉ tốt cho da mà còn tăng cường sức khỏe hệ miễn dịch, giúp tăng khả năng bảo vệ da, cơ thể trước các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài.

Áp dụng quy trình chăm sóc da đúng cách

Mỗi loại da khác nhau và tùy cơ địa từng người mà quy trình chăm sóc da có thể thay đổi. Tuy nhiên, bạn cần chú ý sử dụng các loại mỹ phẩm phù hợp theo tình trạng da đồng thời không rửa mặt với nước nóng và nên ưu tiên nước mát hoặc nước ấm. Thông thường, quy trình chăm sóc da sẽ gồm các bước theo tuần tự là tẩy trang, rửa mặt, tẩy da chết (1 – 2 lần/tuần), toner hoặc lotion, serum trị mụn, dưỡng ẩm, dưỡng da mắt và cuối cùng không thể thiết là bôi kem chống nắng kể cả những ngày trời âm u.

Trên đây là những chia sẻ về vấn đề da có mấy lớp để giúp bạn có thêm thông tin hữu ích. Nếu bạn thấy da xuất hiện các triệu chứng bất thường như nổi mẩn đỏ, phát ban, viêm nhiễm, lở loét, nổi mụn, thâm, nám, tàn nhanh,… thì có thể tìm đến bác sĩ da liễu hoặc chuyên gia để kiểm tra tình trạng và tư vấn biện pháp chăm sóc, điều trị phù hợp.

Chăm sóc da mỗi ngày để giúp da luôn khỏe mạnh, săn chắc

Quý khách hàng nếu có vấn đề gì liên quan đến tình trạng sức khỏe hoặc bệnh lý về da, hãy liên hệ ngay với bác sĩ chuyên khoa tại các cơ sở thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC qua tổng đài: 1900 56 56 56 để được tư vấn và giải đáp thắc mắc.

Lựa chọn dịch vụ

Quý khách hàng vui lòng lựa chọn dịch vụ y tế theo nhu cầu!

Cấu trúc của da, các tầng lớp và vai trò

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa I Lê Thị Thu Hằng – Bác sĩ Da Liễu – Khoa Khám bệnh & Nội khoa – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Da là một trong những cơ quan lớn nhất trong cơ thể về diện tích bề mặt và trọng lượng. Da bao gồm hai lớp chính: lớp biểu bì và lớp trung bì. Da có ba chức năng chính: bảo vệ, điều hòa nhiệt độ và cảm giác. Vết thương ảnh hưởng đến tất cả các chức năng của da. Bài viết này giúp bạn hiểu rõ hơn về cấu trúc của da, các tầng lớp và vai trò của da.

Chức năng thu nhận cảm giác

Giúp cơ thể cảm nhân được sự và chạm, cảm nhận được nhiệt độ bên ngoài, các cảm giác khác như: áp suất, đau, ngứa….

Vậy bạn đã biết 7 chức năng của da sau bài viết trên chưa?, Hy vọng IVIE – Bác sĩ ơi đã cung cấp đến bạn đọc những kiến thức cần thiết về da và chức năng của da. Bạn có thể nhận tư vấn với bác sĩ da liễu trực tuyến hoặc liên hệ tổng đài để đặt khám da liễu.

Chức năng của da là như thế nào bạn đã biết chưa?

• Mặc định

• Lớn hơn

Được đánh giá là tuyến phòng thủ đầu tiên và là cơ quan lớn nhất của cơ thể con người. Chắc hẳn da là bộ phận rất quan trọng đối với cơ thể, vậy chức năng của da là gì?

Da nằm trên bề mặt cơ thể con người và tiếp xúc trực tiếp với môi trường bên ngoài. Da là một trong những cơ quan lớn nhất và hoạt động tích cực nhất trong cơ thể con người và là một trong những cơ quan cần thiết cho sự sống. Thông qua nội dung bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ cung cấp những thông tin về cấu trúc cũng như chức năng của da. Cùng theo dõi nhé!

Các tuyến và phần phụ của da

Tuyến bã nhờn

Tuyến bã nhờn nằm ở lớp hạ bì. Chúng được tìm thấy hầu như ở khắp mọi nơi trên cơ thể con người ngoại trừ lòng bàn tay và lòng bàn chân. Tuyến bã nhờn thường nằm ngay cạnh nang lông. Điều này có nghĩa là tuyến bã nhờn đi vào ống bài tiết của nang lông.

Các tuyến mồ hôi

Có khoảng 2 – 3 triệu tuyến mồ hôi (tuyến eccrine) ở lớp hạ bì của cơ thể con người. Các ống bài tiết của chúng đi theo một con đường quanh co và kết thúc ở các lỗ chân lông trên da. Mồ hôi không chỉ góp phần điều chỉnh nhiệt mà còn bảo vệ da. Độ pH của nó là 5 – 6. Đổ mồ hôi chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố. Ngoài ra còn có những vấn đề tâm lý, chẳng hạn như căng thẳng.

Tuyến mùi

Tuyến mùi (còn được gọi là tuyến mồ hôi apocrine) chủ yếu được tìm thấy ở nách, xung quanh núm vú và trên bộ phận sinh dục. Chúng đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo ra một mùi cơ thể đặc trưng của một người, bị ảnh hưởng bởi các yếu tố khác như mồ hôi và vi khuẩn trên da.

Tóc – cơ quan bảo vệ và xúc giác

Tóc có nhiều chức năng. Nó bảo vệ chống lại cái lạnh và hoạt động như một cơ quan xúc giác quan trọng. Sự phát triển của tóc bắt đầu ở lớp hạ bì, chính xác hơn là ở lớp nhú. Tóc được tạo thành từ các tế bào sừng hóa di chuyển lên trên ra khỏi nang. Mỗi nang có một tuyến bã nhờn liền kề và thường là một tuyến mùi.

Móng – cơ quan bảo vệ và nắm bắt

Móng được tạo thành từ các tế bào sừng hóa cứng, dày đặc ở lớp biểu bì. Nó thực hiện nhiệm vụ quan trọng là có thể cầm nắm các vật nhỏ, tương tự như thao tác dùng nhíp. Nó cũng hoạt động như một lớp bảo vệ quan trọng để bảo vệ các đầu ngón tay và ngón chân của bạn khỏi bị thương. Móng trong mờ, nếu có màu hồng nhạt thì có nghĩa móng tay của bạn được cung cấp máu rất tốt.

Tìm hiểu cấu trúc của da

Trước khi đi vào tìm hiểu về các chức năng của da, chúng ta cần hiểu được cấu trúc của da như thế nào?

Da là cơ quan lớn nhất của cơ thể con người. Nó bao phủ toàn bộ cơ thể và chủ yếu bao gồm hai lớp. Lớp ngoài cùng hoặc trên cùng của da được gọi là lớp biểu bì (đây là phần mà chúng ta nhìn thấy, cảm nhận và chạm vào). Biểu bì, bao gồm nhiều lớp, chủ yếu được tạo ra từ các tế bào biểu mô da đã chết.

Ngay bên dưới lớp biểu bì, là lớp da chính khác, được gọi là lớp hạ bì. Lớp này có các mạch máu nhỏ, các đầu dây thần kinh, các tuyến dầu và mồ hôi và các nang lông. Lớp hạ bì cũng chứa collagen và mô đàn hồi, có chức năng giữ cho da săn chắc và khỏe mạnh. Có thêm một lớp bên dưới lớp hạ bì được gọi là lớp dưới da, được tạo thành từ các mô mỡ đóng vai trò là nền tảng cho lớp hạ bì.

Các bài viết liên quan

1. Đau dây thần kinh ngoại biên: Nguyên nhân và cách điều trị
   
2. Kết hợp Peptide và BHA có tác dụng gì trong chăm sóc da?
   
3. Lưu ý một số tác dụng phụ khi dùng BHA
   
4. Hướng dẫn kết hợp Retinol và BHA để chăm sóc da đúng cách
   
5. Thói quen dụi mắt có tốt không? Làm thế nào để hạn chế thói quen này
   
6. Các kiểu mắt phổ biến hiện nay và tầm quan trọng của kiểu mắt
   
7. Ngộ độc vitamin B6: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh
   
8. Hướng dẫn các bước chăm sóc da tuổi 30
   
9. Những điều cần biết về tình trạng ngộ độc canxi và thiếu canxi
   
10. Ngộ độc vitamin B12 và thiếu vitamin B12 có dấu hiệu như thế nào?
    

Làn da là một phần cực kỳ quan trọng của cơ thể, có độ che phủ đến 2,2m và năng gần bằng 1/6 cơ thể, phản ánh sức khỏe và sắc đẹp của bạn. Ngoài ra làn da còn đóng vai trò là hàng rào đầu tiên bảo vệ cơ thể khỏi những tác động của thế giới bên ngoài tới bên trong cơ thể con người.

Cấu trúc và vai trò của da

1.Cấu trúc của da

Da được cấu tạo bởi nhiều lớp khác nhau :

• Biểu bì: chính là lớp da ngoài cùng, biểu bì gồm 5 lớp tế bào: lớp đáy, lớp gai, lớp hạt, lớp bóng và lớp sừng.
• Trung bì: Bao gồm lớp nhú và lưới
• Lớp dưới da: bao gồm các mô mỡ. Nó cũng chứa các tiểu thể Vater-Pacini (cơ quan thụ cảm) và các nang lông.

1.Vai trò của da

* Các chức năng chính của da bao gồm:

– Bảo vệ cơ thể chống lại mọi tác nhân bên ngoài như:

+ Cơ, nhiệt, chấn thương vật lý khác

+ Các tác nhân có hại

+ Mất quá nhiều độ ẩm và vitamin

+ Tác hại của bức xạ và tia UV

– Điều hòa nhiệt độ cơ thể: Một trong những chức năng quan trọng của da là bảo vệ cơ thể khỏi lạnh hoặc nóng và duy trì nhiệt độ cơ thể không đổi. Điều này đạt được nhờ sự thay đổi lưu lượng máu qua lớp mạch máu da. Trong thời kỳ ấm áp, các mạch giãn ra, da đỏ lên và hình thành các hạt mồ hôi trên bề mặt (giãn mạch = lưu lượng máu nhiều hơn = mất nhiệt trực tiếp nhiều hơn). Vào thời kỳ lạnh, mạch máu co lại, cản trở nhiệt thoát ra ngoài (co mạch = máu chảy ít hơn = giảm nhiệt mất). Sự bài tiết và bay hơi của mồ hôi từ bề mặt da cũng giúp làm mát cơ thể.

– Cảm nhận những kích thích đau đớn và dễ chịu: Da là cơ quan ‘xúc giác’ kích hoạt phản ứng nếu chúng ta chạm vào hoặc cảm nhận thứ gì đó, bao gồm cả những thứ có thể gây đau. Điều này rất quan trọng đối với những bệnh nhân có bệnh lý về da, vì nhiều người có thể bị đau và ngứa và gây giảm chất lượng cuộc sống.

Ngoài ra da còn có chức năng thẩm mỹ, tạo nên ngoại hình rất quan trọng trong sinh hoạt và giao tiếp hàng ngày.

* Một vài chức năng khác:

– Giám sát miễn dịch học: Da là một cơ quan miễn dịch quan trọng, được tạo thành từ các cấu trúc và tế bào quan trọng. Tùy thuộc vào phản ứng miễn dịch, nhiều loại tế bào và sứ giả hóa học (cytokine) có liên quan.

– Chức năng sinh hóa: Da tham gia vào một số quá trình sinh hóa. Khi có ánh sáng mặt trời, một dạng vitamin D được gọi là cholecalciferol được tổng hợp từ một dẫn xuất của cholesterol steroid trong da. Gan chuyển đổi cholecalciferol thành calcidiol, sau đó được chuyển thành calcitriol (dạng hóa học hoạt động của vitamin) trong thận. Vitamin D cần thiết cho sự hấp thụ bình thường của canxi và phốt pho, cần thiết cho xương khỏe mạnh. Da cũng chứa các thụ thể đối với các hormone steroid khác (oestrogen, progestogen và glucocorticoid) và vitamin A.

– Chức năng xã hội và tính dục: Mọi người đưa ra đánh giá dựa trên những gì họ nhìn thấy và có thể hình thành ấn tượng đầu tiên của họ về một người nào đó dựa trên vẻ ngoài của người đó. Trong suốt lịch sử, mọi người được đánh giá vì làn da của họ, chẳng hạn như do màu sắc hoặc sự hiện diện của tình trạng da hoặc sẹo. Các bác sĩ sẽ đánh giá được nhiều dấu hiệu bệnh tật dựa trên làn da của bạn.

Da lưu giữ các hóa chất và chất dinh dưỡng quan trọng trong cơ thể đồng thời cung cấp hàng rào chống lại các chất nguy hiểm xâm nhập vào cơ thể và bảo vệ khỏi tác hại của bức xạ tia cực tím do mặt trời phát ra. Ngoài ra, màu da, kết cấu và nếp gấp giúp đánh dấu mọi người là cá nhân. Bất cứ điều gì cản trở chức năng của da hoặc gây ra những thay đổi về ngoại hình đều có thể gây ra những hậu quả lớn đối với sức khỏe thể chất và tinh thần.

Nhiều vấn đề xuất hiện trên da chỉ giới hạn ở da. Tuy nhiên, đôi khi, làn da cung cấp manh mối cho một chứng rối loạn ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể. Do đó, các bác sĩ thường phải xem xét nhiều bệnh có thể xảy ra khi đánh giá các vấn đề về da. Họ có thể cần phải yêu cầu xét nghiệm máu hoặc các xét nghiệm khác trong phòng thí nghiệm để tìm kiếm bệnh nội khoa ở những người gặp vấn đề về da với họ.

Các chức năng chính của da

Đối với cơ thể, da có những chức năng sau:

• Điều hòa thân nhiệt: Hoạt động của tuyến mồ hôi, hệ thống mạch máu và lớp mô mỡ dưới da giúp điều hòa thân nhiệt cho cơ thể.
• Tiếp nhận cảm giác: Hệ thống dây trên kinh dưới da sẽ tiếp nhận và giúp ta cảm nhận được những vấn đề bao gồm nóng, lạnh, đau, áp lực, tiếp xúc. Điều này giúp cơ thể thích nghi cũng như tránh được những tác động làm tổn hại cơ thể từ bên ngoài.
• Bảo vệ cơ thể: Da bao bọc toàn bộ cơ thể, giữ nhiệm vụ như một “hàng rào” bảo vệ các cơ quan khỏi tác động từ bên ngoài bao gồm yếu tố cơ học, hóa học, sinh học,…
• Chức năng bài tiết: Tuyến mồ hôi dưới da có tác dụng bài tiết chất cặn bã, giúp da mềm mại hơn. Ngoài ra, tuyến bã nhờn có nhiệm vụ như lớp sừng bảo vệ da không bị ngấm nước đồng thời cung cấp khả năng chống lại nấm, vi khuẩn,…
• Sản xuất melanin cho da: Các huyết sắc tố dưới da melanocytes chịu trách nhiệm sản xuất melanosome sau đó phân phối đến các tế bào khác trong cơ thể giúp bảo vệ tế bào khỏi những tác động từ tia UVA, UVB,…
• Tái tạo da: Da có khả năng tự phục hồi nhờ quá trình tái tạo tế bào mới sau khi bị tổn thương. Tuy nhiên, càng lớn tuổi, chức năng này càng suy yếu khiến da trở nên nhăn nheo, mất sức sống.
• Vận chuyển chất dinh dưỡng: Các tế bào mỡ dưới da có tác dụng cung cấp dưỡng chất cần thiết khi cơ thể cần thông qua hệ thống mạch máu.

Da bảo vệ cơ thể khỏi các tác hại từ bên ngoài

Chức năng của da

Da có những chức năng gì? Da có bốn chức năng chính:

Chức năng của da: Bảo vệ

Da người có những chức năng gì? Da là tuyến phòng thủ đầu tiên, giúp chống lại môi trường bên ngoài. Lớp biểu bì liên tục bổ sung và loại bỏ hàng chục nghìn tế bào chết để bảo vệ cơ thể khỏi:

• Tác động cơ học: Da đóng vai trò là hàng rào vật lý đầu tiên giúp chống lại mọi áp lực, tác động hoặc chấn thương. Khi tác động cơ học mạnh lên da, vết thương sẽ xuất hiện.
• Chất lỏng: Do sự liên kết chặt chẽ của các tế bào ở lớp ngoài cùng biểu bì (lớp sừng), da có khả năng giữ chất lỏng và độ ẩm cần thiết, đồng thời bảo vệ cơ thể khỏi sự hấp thụ chất lỏng bên ngoài. Từ đó, chúng ta có thể tắm, bơi và đi bộ dưới mưa mà không cần lo lắng sự hấp thụ của bất kỳ chất có hại nào hay vấn đề mất nước quá mức qua da.
• Bức xạ: Hắc sắc tố melanin trong lớp biểu bì giúp chống lại bệnh da liễu như ung thư da. Tuy vậy, để đảm bảo an toàn cho sức khoẻ da, chúng ta nên tránh tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời bằng cách sử dụng kem chống nắng và mặc quần áo phù hợp.
• Nhiễm trùng: Lớp màng ẩm mỏng trên cùng da giúp ngăn chặn hầu hết các chất hoặc sinh vật lạ (như vi khuẩn, vi rút và nấm) xâm nhập vào da. Lớp biểu bì cũng có các tế bào Langerhans, giúp điều chỉnh các phản ứng miễn dịch đối với mầm bệnh tiếp xúc với da.

Chức năng của da: Điều chỉnh nhiệt

Chức năng của da là giúp điều chỉnh nhiệt cho cơ thể, tuỳ vào điều kiện thời tiết và nhiệt độ bên ngoài:

• Da điều chỉnh nhiệt độ thông qua các tuyến mồ hôi và mạch máu ở lớp hạ bì.
• Việc tiết mồ hôi có thể làm giảm nhiệt độ cơ thể.
• Giãn mạch (giãn các mạch máu nhỏ) ở lớp hạ bì cũng giúp cơ thể hạ nhiệt độ qua da.
• Trong quá trình co mạch (co các mạch máu nhỏ), lớp hạ bì giữ lại mức nhiệt độ nhất định bên trong cơ thể.
• Lớp mỡ dưới da còn đóng vai trò như một hàng rào cách nhiệt, giúp cơ thể không bị mất nhiệt và giảm tác động của nhiệt độ lạnh bên ngoài.

Cảm giác

Đây là chức năng của da trên lớp hạ bì. Thông qua các đầu dây thần kinh ở lớp hạ bì, chúng ta cảm nhận được cảm giác nóng, lạnh, áp lực, tiếp xúc và đau khác nhau.

Những cảm giác này trên da đóng vai trò bảo vệ chúng ta khỏi vết thương do bỏng (bỏng độ một và độ hai). Tuy nhiên, trong trường hợp bỏng độ ba, bạn sẽ không cảm thấy đau nữa vì các đầu dây thần kinh trên da đã bị phá hủy.

Chức năng nội tiết

Da là một trong những nguồn cung cấp vitamin D chính của cơ thể thông qua việc sản xuất Cholecalciferol (D3) ở hai lớp dưới cùng của biểu bì (lớp đáy và lớp gai).

Tin tức

Da có mấy lớp? Chức năng của da là gì?

• 24/07/2023 | Hướng dẫn chăm sóc các loại da mặt đúng cách
• 07/09/2023 | Cấu trúc da mặt và da toàn thân khác nhau như thế nào?

Các tầng lớp của da

2.Lớp biểu bì

Biểu bì là lớp ngoài cùng của da, được định nghĩa là biểu mô vảy phân tầng, chủ yếu bao gồm các tế bào sừng trong các giai đoạn biệt hóa tiến triển. Tế bào sừng tạo ra chất sừng protein và là thành phần xây dựng chính (tế bào) của lớp biểu bì. Vì lớp biểu bì là vô mạch (không chứa mạch máu), nó hoàn toàn phụ thuộc vào lớp hạ bì bên dưới để phân phối chất dinh dưỡng và thải chất thải qua màng đáy.

Chức năng chính của lớp biểu bì là hoạt động như một rào cản vật lý và sinh học đối với môi trường bên ngoài, ngăn chặn sự xâm nhập của các chất kích thích và chất gây dị ứng. Đồng thời, nó ngăn ngừa sự mất nước và duy trì cân bằng nội môi. Biểu bì được cấu tạo bởi các lớp; hầu hết các bộ phận cơ thể có bốn lớp, nhưng những người có lớp da dày nhất có năm lớp.

Các tế bào ở da bao gồm:

– Tế bào sừng (Keratinocyte) sản xuất keratin (protein dạng sợi dai). Tế bào sừng được hình thành do sự phân chia trong lớp đáy. Khi chúng di chuyển lên qua tầng gai và tầng hạt, chúng phân hóa để tạo thành một cấu trúc bên trong cứng chắc của keratin, vi sợi và vi ống (keratinisation). Lớp ngoài của biểu bì, lớp sừng, bao gồm các lớp tế bào chết dẹt đã mất nhân. Các tế bào này sau đó bị bong ra khỏi da (bong vảy); quá trình hoàn chỉnh này mất khoảng 28 ngày.

Giữa các tế bào sừng này có một hỗn hợp phức tạp của lipid và protein. Các lipid gian bào này bị phân hủy bởi các enzyme từ tế bào sừng để tạo ra một hỗn hợp lipid gồm ceramide (phospholipid), axit béo và cholesterol. Các phân tử này được sắp xếp theo kiểu tổ chức cao, kết hợp với nhau và các tế bào sừng để tạo thành hàng rào lipid của da chống lại sự mất nước và sự xâm nhập của các chất gây dị ứng và kích ứng.

Lớp sừng có thể được hình dung như một bức tường gạch, với các tế bào sừng tạo thành gạch và các lớp lipid tạo thành vữa. Vì các tế bào sừng có chứa chất giữ nước – một yếu tố giữ ẩm tự nhiên – chúng hút và giữ nước. Hàm lượng nước cao trong các tế bào sừng khiến chúng phồng lên, giữ cho lớp sừng mềm dẻo và đàn hồi, đồng thời ngăn ngừa sự hình thành các vết nứt và rạn. Đây là một lưu ý quan trọng khi áp dụng các loại thuốc bôi ngoài da. Chúng được hấp thụ qua hàng rào biểu bì vào các mô và cấu trúc bên dưới (hấp thụ qua da) và chuyển đến hệ tuần hoàn.

Lớp sừng quy định số lượng và tốc độ hấp thụ qua da. Một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến điều này là độ ẩm của da và độ ẩm môi trường. Ở những làn da khỏe mạnh với quá trình hydrat hóa bình thường, thuốc chỉ có thể thâm nhập vào lớp sừng bằng cách đi qua hàng rào lipid chặt chẽ, tương đối khô giữa các tế bào. Khi tăng độ ẩm cho da hoặc hàng rào bình thường của da bị suy giảm do bệnh da, bong tróc, bào mòn, nứt nẻ hoặc sinh non, sự hấp thụ qua da sẽ tăng lên.

– Tế bào hắc tố: những tế bào này tạo ra sắc tố da sẫm màu. Tế bào hắc tố được tìm thấy ở tầng đáy và nằm rải rác giữa các tế bào sừng dọc theo màng đáy với tỷ lệ một tế bào hắc tố trên 10 tế bào đáy. Chúng tạo ra sắc tố melanin, được sản xuất từ tyrosine, là một axit amin, được đóng gói trong các túi tế bào gọi là melanosomes, và được vận chuyển và phân phối vào tế bào chất của tế bào sừng. Chức năng chính của melanin là hấp thụ bức xạ tia cực tím (UV) để bảo vệ chúng ta khỏi tác hại của nó.

Màu da không được xác định bởi số lượng tế bào hắc tố mà bởi số lượng và kích thước của các melanosome. Nó bị ảnh hưởng bởi một số sắc tố, bao gồm melanin, caroten và hemoglobin. Melanin được chuyển vào tế bào sừng thông qua melanosome. Do đó, màu sắc của da phụ thuộc vào số lượng melanin được sản xuất bởi các tế bào hắc tố ở tầng đáy và được các tế bào sừng tiếp nhận.

Melanin xuất hiện ở hai dạng chính:

+ Eumelanin: tồn tại dưới dạng đen và nâu

+ Pheomelanin: tạo màu đỏ

Màu da cũng bị ảnh hưởng bởi việc tiếp xúc với bức xạ UV, các yếu tố di truyền và ảnh hưởng nội tiết tố.

– Tế bào Merkel: được liên kết với các đầu dây thần kinh cảm giác. Những tế bào này chỉ hiện diện với một số lượng rất nhỏ trong tầng đáy. Chúng liên kết chặt chẽ với các sợi tận cùng của dây thần kinh da và dường như có vai trò trong cảm giác, đặc biệt là ở các vùng trên cơ thể như lòng bàn tay, lòng bàn chân và cơ quan sinh dục.

– Tế bào Langerhans: tế bào đuôi gai giống đại thực bào. Đây là những tế bào đại diện cho kháng nguyên (vi sinh vật và protein lạ) được tìm thấy trong lớp gai. Chúng là một phần của hệ thống miễn dịch của cơ thể và thường xuyên theo dõi các kháng nguyên trong môi trường xung quanh để có thể bẫy chúng và trình bày chúng với tế bào lympho T-helper, do đó kích hoạt phản ứng miễn dịch

Quá trình sừng hóa của lớp biểu bì là một quá trình liên tục. Các tế bào cần thiết cho sự đổi mới liên tục này đến từ lớp cơ bản nơi diễn ra quá trình phân chia tế bào. Vì quá trình này rất nhạy cảm với bức xạ , có các sắc tố trong lớp mầm tạo ra một lớp bảo vệ da sẫm màu hơn khi tiếp xúc với ánh nắng mạnh.

Mặt khác, lớp sừng rất mỏng ở những nơi cần độ mềm dẻo cao hơn, chẳng hạn như trên mí mắt. Ở những nơi tiếp xúc với căng thẳng cơ học, như lòng bàn tay hoặc lòng bàn chân, nó dày hơn và có thể hình thành vết chai. Sự hình thành các vết chai là một cơ chế bảo vệ. Ngay sau khi các tác động giảm xuống, sự hình thành các lớp dày hơn sẽ dừng lại.

2.Lớp hạ bì

Hạ bì, lớp tiếp theo của da, là một lớp mô sợi dày và đàn hồi (được tạo ra chủ yếu từ collagen, với một thành phần nhỏ nhưng quan trọng là elastin) mang lại cho da sự dẻo dai và khỏe mạnh. Lớp hạ bì chứa các đầu dây thần kinh, tuyến mồ hôi và tuyến dầu (tuyến bã nhờn), nang lông và mạch máu.

Các đầu dây thần kinh cảm nhận cảm giác đau, xúc giác, áp lực và nhiệt độ. Một số vùng da chứa nhiều đầu dây thần kinh hơn những vùng khác. Ví dụ, các đầu ngón tay và ngón chân chứa nhiều dây thần kinh và cực kỳ nhạy cảm khi chạm vào.

Các tuyến mồ hôi tiết ra mồ hôi để phản ứng với nhiệt và căng thẳng. Mồ hôi bao gồm nước, muối và các hóa chất khác. Khi mồ hôi bốc hơi khỏi da, nó sẽ giúp làm mát cơ thể. Các tuyến mồ hôi chuyên biệt ở nách và vùng sinh dục (tuyến mồ hôi apocrine) tiết ra mồ hôi dầu, đặc, tạo ra mùi cơ thể đặc trưng khi mồ hôi được tiêu hóa bởi vi khuẩn da ở những vùng đó.

Các tuyến bã nhờn tiết ra chất nhờn vào nang lông. Bã nhờn là một loại dầu giữ cho da ẩm và mềm mại và hoạt động như một hàng rào chống lại các chất lạ.

Các nang tóc tạo ra nhiều loại tóc khác nhau trên khắp cơ thể. Tóc không chỉ góp phần tạo nên vẻ ngoài của một người mà còn có một số vai trò quan trọng về thể chất, bao gồm điều chỉnh nhiệt độ cơ thể, bảo vệ khỏi tổn thương và tăng cường cảm giác. Một phần của nang cũng chứa các tế bào gốc có khả năng mọc lại các lớp biểu bì bị tổn thương.

Các mạch máu của lớp hạ bì cung cấp chất dinh dưỡng cho da và giúp điều chỉnh nhiệt độ cơ thể. Nhiệt làm cho các mạch máu nở ra (giãn ra), cho phép một lượng lớn máu lưu thông gần bề mặt da, nơi có thể giải phóng nhiệt. Lạnh làm cho các mạch máu thu hẹp (co lại), giữ nhiệt cho cơ thể.

Ở các bộ phận khác nhau của cơ thể, số lượng các đầu dây thần kinh, tuyến mồ hôi và tuyến bã nhờn, nang lông và mạch máu khác nhau. Ví dụ, đỉnh đầu có nhiều nang lông, trong khi lòng bàn chân không có.

Lớp mỡ

Bên dưới lớp hạ bì là một lớp chất béo giúp cách nhiệt cơ thể khỏi nhiệt và lạnh, tạo lớp đệm bảo vệ và đóng vai trò như một khu vực dự trữ năng lượng. Chất béo được chứa trong các tế bào sống, được gọi là tế bào mỡ, được tổ chức với nhau bằng mô sợi. Lớp mỡ có độ dày khác nhau, từ một phần inch trên mí mắt đến vài inch trên bụng và mông ở một số người.

Da bảo vệ cơ thể khỏi tia bức xạ

Da là một trong những cơ quan lớn nhất trong cơ thể về diện tích bề mặt và trọng lượng. Da bao gồm hai lớp chính: lớp biểu bì và lớp trung bì. Da có các tế bào có thể hấp thụ lượng lớn tia UV do đó các tia UVB không thể xuyên qua lớp thượng bì và tia UVA không xuyên qua được lớp trung bì do đó giảm thiểu được sự hấp thu bởi các DNA và các thành phần tế bào khác giúp giảm thiểu tối đa tổn thương cho da

Tác dụng của da đến tia bức xạ

Tìm hiểu cụ thể về các tầng lớp của da

Lớp biểu bì

Biểu bì là lớp ngoài cùng của da và được định nghĩa là một biểu mô vảy phân tầng được cấu tạo chủ yếu bởi các tế bào sừng trong giai đoạn biệt hóa. Tế bào sừng sản xuất ra chất sừng protein và là thành phần chính của lớp biểu bì. Vì lớp biểu bì không có mạch máu nên việc phân phối các chất dinh dưỡng và chất thải qua màng đáy hoàn toàn phụ thuộc vào lớp hạ bì bên dưới.

Chức năng chính của lớp biểu bì là hoạt động như một hàng rào vật lý và sinh học đối với môi trường bên ngoài, ngăn chặn sự xâm nhập của các chất kích ứng và dị ứng. Đồng thời, nó ngăn ngừa mất nước và duy trì cân bằng nội môi.

Tế bào da bao gồm:

• Tế bào sừng tạo ra keratin, một loại protein dạng sợi dai. Tế bào sừng được hình thành do sự phân chia ở lớp đáy. Giữa các tế bào sừng này là một hỗn hợp phức tạp của lipid và protein. Các lipid gian bào bị phân hủy bởi các enzyme của tế bào sừng để tạo ra một hỗn hợp lipid gồm ceramide (phospholipid), axit béo và cholesterol. Các phân tử này được sắp xếp có tổ chức cao và liên kết với nhau và với các tế bào sừng để tạo thành hàng rào lipid của da chống lại sự mất nước và sự xâm nhập của các chất gây dị ứng và kích ứng.
• Tế bào hắc tố: Những tế bào này tạo ra sắc tố da sẫm màu. Tế bào hắc tố nằm ở tầng đáy và nằm rải rác giữa các tế bào sừng dọc theo màng đáy với tỷ lệ 1 tế bào hắc tố trên 10 tế bào đáy. Chúng tạo ra sắc tố melanin, được tạo ra từ tyrosine, một axit amin được đóng gói trong các túi tế bào gọi là melanosomes và được các tế bào sừng vận chuyển và phân phối vào tế bào chất. Chức năng chính của melanin là hấp thụ bức xạ tia UV và bảo vệ chúng ta khỏi tác hại của bức xạ.

Màu da được xác định bởi số lượng và kích thước của các melanosome, không phải bởi số lượng tế bào hắc tố. Nó bị ảnh hưởng bởi một số sắc tố như melanin, carotene và hemoglobin. Melanin được chuyển đến các tế bào sừng thông qua các melanosome. Do đó, màu da phụ thuộc vào lượng melanin do tế bào hắc tố cơ bản tạo ra và do tế bào sừng tiếp nhận. Màu da cũng bị ảnh hưởng bởi sự tiếp xúc với tia cực tím, yếu tố di truyền và ảnh hưởng của nội tiết tố.

• Tế bào Merkel: Những tế bào này hiện diện với số lượng rất ít. Chúng liên kết chặt chẽ với các đầu dây thần kinh trên da và có vẻ liên quan đến cảm giác, đặc biệt là ở các vùng trên cơ thể như lòng bàn tay, lòng bàn chân và bộ phận sinh dục.
• Tế bào Langerhans: Tế bào đuôi gai giống đại thực bào. Đây là những tế bào đại diện kháng nguyên (vi sinh vật và protein lạ) được tìm thấy trong lớp tế bài gai. Chúng là một phần của hệ thống miễn dịch của cơ thể và liên tục theo dõi các kháng nguyên trong môi trường, bắt giữ chúng và trình diện chúng với các tế bào lympho T để kích hoạt phản ứng miễn dịch.

Lớp hạ bì

Lớp tiếp theo của da, hạ bì, là một lớp mô sợi dày và đàn hồi (chủ yếu là collagen với một thành phần nhỏ nhưng quan trọng là elastin) mang lại cho làn da sự mềm mại và săn chắc. Lớp hạ bì chứa các đầu dây thần kinh, tuyến mồ hôi và tuyến bã nhờn, nang lông và mạch máu.

• Các đầu dây thần kinh cảm nhận được cảm giác đau, xúc giác, áp lực và nhiệt độ. Một số vùng da chứa nhiều đầu dây thần kinh hơn những vùng khác. Ví dụ, các đầu ngón tay, bàn chân có nhiều dây thần kinh và rất nhạy cảm khi chạm vào.
• Các tuyến mồ hôi tiết ra mồ hôi để phản ứng với nhiệt và căng thẳng. Mồ hôi được tạo thành từ nước, muối và các hóa chất khác. Khi mồ hôi bốc hơi từ da, nó sẽ giúp làm mát cơ thể.
• Tuyến bã nhờn tiết ra chất nhờn vào nang lông. Bã nhờn là chất dầu giữ cho da ẩm, mềm mại và hoạt động như một rào chắn chống lại các chất lạ.
• Các nang tóc tạo ra các loại tóc khác nhau trên khắp cơ thể. Tóc không chỉ góp phần tạo nên vẻ ngoài của một người mà còn có nhiều chức năng quan trọng của cơ thể như điều chỉnh nhiệt, bảo vệ khỏi tổn thương và tăng cường cảm giác. Một phần của nang tóc còn chứa các tế bào gốc có khả năng tái tạo lớp biểu bì khi bị tổn thương.
• Các mạch máu nuôi dưỡng da và giúp điều chỉnh nhiệt độ cơ thể. Nhiệt làm giãn nở các mạch máu, cho phép nhiều máu lưu thông hơn gần bề mặt da, nơi nhiệt được tỏa ra. Lạnh làm cho các mạch máu co lại (thu hẹp), giúp làm ấm cơ thể.

Các bộ phận khác nhau của cơ thể có số lượng đầu dây thần kinh, tuyến mồ hôi, tuyến bã nhờn, nang lông và mạch máu khác nhau. Ví dụ, đỉnh đầu có nhiều nang lông, nhưng lòng bàn chân thì không.

Lớp mỡ dưới da

Bên dưới lớp hạ bì là một lớp chất béo bảo vệ cơ thể khỏi nhiệt và lạnh, tạo lớp đệm bảo vệ và hoạt động như một kho năng lượng. Chất béo được chứa trong các tế bào sống gọi là tế bào mỡ, được tổ chức với nhau bằng mô sợi. Độ dày của lớp mỡ có thể thay đổi từ vài milimet trên mí mắt đến vài inch trên bụng và mông.

Da có chức năng bài tiết

Chức năng bài tiết của da giúp:

• Bài tiết bã nhờn chất nhờ được bài tiết qua lỗ chân lông và tuyến bã giúp tạo một hàng rào để da không bị thấm nước, hạn chế tình trạng mất nước qua da, giúp da mềm mại, chống lại vi khuẩn, nấm. Nội tiết là yếu tố đóng vai trò quan trọng trong bài tiết chất bã
• Bài tiết mồ hôi:giúp điều hòa thân nhiệt,góp phần đào thải chất bã và các chất độc hại.Tuy nhiên khi lượng mồ hôi bị mất quá nhiều có thể gây tình trạng mất nước và rối loạn điện giải

Da có chức năng bài tiết

Da có mấy lớp?

Mặc dù da đóng vai trò rất quan trọng đối với cơ thể nhưng khi hỏi da có mấy lớp thì không phải ai cũng có câu trả lời chính xác. Theo thứ tự từ ngoài vào trong, da được chia làm 3 lớp:

Lớp thượng bì

Lớp thượng bì nằm ở bên ngoài cùng trong cấu trúc da được hình thành bởi các mô vảy sừng phân hóa. Lớp thượng bì được chia ra thành 5 lớp nhỏ bao gồm:

• Lớp đáy nằm ở vị trí trong cùng, đây là nơi sản sinh các tế bào keratinocyte.
• Lớp hạt là nơi bắt đầu cho quá trình sừng hóa, sản sinh hạt nhỏ và di chuyển lên lớp gai để tạo thành chất sừng và nhũ tương.
• Lớp gai giữ nhiệm vụ sản sinh chất sừng.
• Lớp bóng thường bằng phẳng và khó phân biệt ranh giới.
• Lớp sừng ở ngoài cùng được tạo nên bởi sự liên kết các lipid biểu bì.

Mỗi lớp có độ dày trung bình khoảng 0,1 – 1mm tùy vào những vị trí khác nhau trên cơ thể. Thông thường, những khu vực như da tay, da chân sẽ dày hơn và mi mắt là vị trí mỏng nhất. Lớp thượng bì có khả năng tái sinh sau khi bị tổn thương tuy nhiên mức độ sẽ giảm dần theo thời gian.

Về cấu tạo, da được chia làm 3 lớp là thượng bì, trung bì và hạ bì

Lớp trung bì

Lớp trung bì nằm vị trí ở giữa lớp thượng bì và hạ bì, độ dày ở khoảng 0,5 – 4mm. Lớp này được xem là “phao đệm” nâng đỡ cho lớp thượng bì được cấu tạo từ các chất như elastin, hyaluronic acid, collagen, mạch máu và dây thần kinh, có tác dụng giúp da săn chắc, đàn hồi và luôn được giữ ẩm.

Lớp trung bì có các chức năng cơ bản là:

• Cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho lớp thượng bì.
• Quyết định độ nhạy cảm của da.
• Bảo vệ cơ học cho cấu trúc sâu hơn của da.

Lớp trung bì cũng là nơi chứa tuyến bã nhờn, tuyến mồ hôi.

Lớp hạ bì (mô mỡ dưới da)

Lớp hạ bì được cấu tạo chủ yếu từ các mô mỡ nằm ở phía trong cùng. Lớp hạ bì hoạt động như một lớp đệm cách nhiệt đồng thời bổ sung năng lượng cho da. Vai trò chính của lớp hạ bì là chịu lực, hạn chế lực tác động từ bên ngoài để giảm tổn thương khi xảy ra va chạm mạnh. Ngoài ra, các mô mỡ ở lớp hạ bì còn có tác dụng điều hòa thân nhiệt và sản xuất hormone estrogen, testosterone.

Lớp hạ bì là lớp mỡ dưới da nằm ở trong cùng