Thượng Bì Trung Bì Hạ Bì | Các Chức Năng Chính Của Da

Cấu trúc và vai trò của da

1.Cấu trúc của da

Da được cấu tạo bởi nhiều lớp khác nhau :

• Biểu bì: chính là lớp da ngoài cùng, biểu bì gồm 5 lớp tế bào: lớp đáy, lớp gai, lớp hạt, lớp bóng và lớp sừng.
• Trung bì: Bao gồm lớp nhú và lưới
• Lớp dưới da: bao gồm các mô mỡ. Nó cũng chứa các tiểu thể Vater-Pacini (cơ quan thụ cảm) và các nang lông.

1.Vai trò của da

* Các chức năng chính của da bao gồm:

– Bảo vệ cơ thể chống lại mọi tác nhân bên ngoài như:

+ Cơ, nhiệt, chấn thương vật lý khác

+ Các tác nhân có hại

+ Mất quá nhiều độ ẩm và vitamin

+ Tác hại của bức xạ và tia UV

– Điều hòa nhiệt độ cơ thể: Một trong những chức năng quan trọng của da là bảo vệ cơ thể khỏi lạnh hoặc nóng và duy trì nhiệt độ cơ thể không đổi. Điều này đạt được nhờ sự thay đổi lưu lượng máu qua lớp mạch máu da. Trong thời kỳ ấm áp, các mạch giãn ra, da đỏ lên và hình thành các hạt mồ hôi trên bề mặt (giãn mạch = lưu lượng máu nhiều hơn = mất nhiệt trực tiếp nhiều hơn). Vào thời kỳ lạnh, mạch máu co lại, cản trở nhiệt thoát ra ngoài (co mạch = máu chảy ít hơn = giảm nhiệt mất). Sự bài tiết và bay hơi của mồ hôi từ bề mặt da cũng giúp làm mát cơ thể.

– Cảm nhận những kích thích đau đớn và dễ chịu: Da là cơ quan ‘xúc giác’ kích hoạt phản ứng nếu chúng ta chạm vào hoặc cảm nhận thứ gì đó, bao gồm cả những thứ có thể gây đau. Điều này rất quan trọng đối với những bệnh nhân có bệnh lý về da, vì nhiều người có thể bị đau và ngứa và gây giảm chất lượng cuộc sống.

Ngoài ra da còn có chức năng thẩm mỹ, tạo nên ngoại hình rất quan trọng trong sinh hoạt và giao tiếp hàng ngày.

* Một vài chức năng khác:

– Giám sát miễn dịch học: Da là một cơ quan miễn dịch quan trọng, được tạo thành từ các cấu trúc và tế bào quan trọng. Tùy thuộc vào phản ứng miễn dịch, nhiều loại tế bào và sứ giả hóa học (cytokine) có liên quan.

– Chức năng sinh hóa: Da tham gia vào một số quá trình sinh hóa. Khi có ánh sáng mặt trời, một dạng vitamin D được gọi là cholecalciferol được tổng hợp từ một dẫn xuất của cholesterol steroid trong da. Gan chuyển đổi cholecalciferol thành calcidiol, sau đó được chuyển thành calcitriol (dạng hóa học hoạt động của vitamin) trong thận. Vitamin D cần thiết cho sự hấp thụ bình thường của canxi và phốt pho, cần thiết cho xương khỏe mạnh. Da cũng chứa các thụ thể đối với các hormone steroid khác (oestrogen, progestogen và glucocorticoid) và vitamin A.

– Chức năng xã hội và tính dục: Mọi người đưa ra đánh giá dựa trên những gì họ nhìn thấy và có thể hình thành ấn tượng đầu tiên của họ về một người nào đó dựa trên vẻ ngoài của người đó. Trong suốt lịch sử, mọi người được đánh giá vì làn da của họ, chẳng hạn như do màu sắc hoặc sự hiện diện của tình trạng da hoặc sẹo. Các bác sĩ sẽ đánh giá được nhiều dấu hiệu bệnh tật dựa trên làn da của bạn.

Da lưu giữ các hóa chất và chất dinh dưỡng quan trọng trong cơ thể đồng thời cung cấp hàng rào chống lại các chất nguy hiểm xâm nhập vào cơ thể và bảo vệ khỏi tác hại của bức xạ tia cực tím do mặt trời phát ra. Ngoài ra, màu da, kết cấu và nếp gấp giúp đánh dấu mọi người là cá nhân. Bất cứ điều gì cản trở chức năng của da hoặc gây ra những thay đổi về ngoại hình đều có thể gây ra những hậu quả lớn đối với sức khỏe thể chất và tinh thần.

Nhiều vấn đề xuất hiện trên da chỉ giới hạn ở da. Tuy nhiên, đôi khi, làn da cung cấp manh mối cho một chứng rối loạn ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể. Do đó, các bác sĩ thường phải xem xét nhiều bệnh có thể xảy ra khi đánh giá các vấn đề về da. Họ có thể cần phải yêu cầu xét nghiệm máu hoặc các xét nghiệm khác trong phòng thí nghiệm để tìm kiếm bệnh nội khoa ở những người gặp vấn đề về da với họ.

Thông tin cơ bản về da

Ở người trưởng thành, tổng diện tích bề mặt da của cơ thể là 1,5 – 2,0 m2, trọng lượng của lớp biểu bì và trung bì cộng lại chiếm khoảng 5% tổng trọng lượng cơ thể và cộng thêm cả hạ bì có thể đạt tới 16% trọng lượng cơ thể. Tùy vào độ tuổi và vị trí trên cơ thể mà độ dày của da sẽ khác nhau.

Nhìn bằng mắt thường có thể thấy da rất sạch sẽ, tuy nhiên da lại là nơi cư trú của hàng tỷ vi sinh vật bao gồm vi khuẩn, nấm da,… và tế bào da chết, chất bài tiết cùng sống chung với nhau, tạo thành một hệ sinh thái vô cùng phong phú trên bề mặt da. Các vi sinh vật sống này đã tạo thành một hàng rào bảo vệ sinh học để chống lại sự tấn công tiềm tàng của các sinh vật lạ hoặc các chất độc hại. Nếu không có những vi sinh vật này, chúng ta không có khả năng tự vệ và dễ mắc bệnh hơn.

Đặc điểm tế bào da như thế nào?

Da con người bao gồm ba lớp riêng biệt: Thượng bì, trung bì và hạ bì, với mức độ chuyên môn hóa khác nhau trong mỗi lớp.

Thượng bì (Biểu bì)

Lớp biểu bì là lớp bề mặt ngoài cùng mà ta có thể sờ được và có hoạt tính sinh học mạnh nhất trong số các lớp nhờ vào khả năng liên tục đổi mới. Lớp biểu bì được hình thành từ bốn đến năm lớp tế bào được tạo ra chủ yếu từ tế bào sừng mô liên kết nằm bên dưới lớp hạ bì. Dựa vào đặc điểm của tế bào sừng qua từng giai đoạn mà chia biểu bì thành 4 lớp từ trong ra ngoài bao gồm lớp đáy, lớp gai, lớp hạt và lớp sừng. Lớp biểu bì bề mặt trải qua quá trình sừng hóa, đây là một trong những quá trình thích nghi để cung cấp cho cơ thể một hàng rào chống lại các yếu tố bên ngoài.

Trong lớp biểu bì, Keratinocytes là những tế bào thường gặp nhất, còn lại là các tế bào không có biểu mô và ít phong phú hơn nằm xen kẽ giữa các tế bào sừng bao gồm tế bào hắc tố có vai trò sản xuất melanin tạo màu sắc cho da, tế bào Merkel có vai trò xúc giác và tế bào Langerhans có vai trò trình diện kháng nguyên.

Trung bì

Dưới lớp biểu bì là trung bì. Đa phần vị trí của các lớp hạ bì trên cơ thể thường dày dưới 2 mm, ngoại trừ ở lưng của người trưởng thành có thể dày tới 4 mm. Loại tế bào da chủ yếu ở lớp này là nguyên bào sợi tạo ra collagen và các protein khác.

Lớp hạ bì phân chia thành hai khu vực riêng biệt bao gồm lớp hạ bì nhú bề mặt (mỏng) và lớp hạ bì mô lưới (dày).

• Lớp nhú bề mặt: Là nơi tiếp nối của biểu bì và hạ bì, nó nằm ở phần bề mặt của lớp hạ bì và liên kết chặt chẽ với lớp đáy của biểu bì. Sở dĩ gọi là lớp “nhú” vì nó được hình thành bởi một lượng lớn mô liên kết và nhô về phía lớp đáy của biểu bì tạo thành bề mặt tiếp xúc lượn sóng.
• Lớp mô lưới: Chiếm phần lớn lớp hạ bì và có hàm lượng chất xơ dày đặc. Phần dưới tiếp xúc với mô mỡ dưới da, khắp nơi đều có mạch máu và dây thần kinh.

Trung bì là lớp dày nhất trong 3 lớp và chứa rất nhiều cấu trúc bao gồm tuyến mồ hôi, tuyến bã nhờn, nang lông, dây thần kinh, các thụ thể cảm giác (các thụ thể cảm nhận cơ học, nhiệt độ và cơn đau) và mạng lưới mạch máu, mạch bạch huyết phong phú.

Hạ bì (chân bì/mô dưới da)

Lớp hạ bì được tạo thành từ mô liên kết lỏng lẻo và biến đổi thành mô mỡ dưới da vì thế mà không có ranh giới rõ ràng giữa trung bì và hạ bì. Tại đây là nơi tập trung các mạch máu lớn nuôi da, dây thần kinh, mô liên kết (collagen và elastin),… Qua đó các chất dinh dưỡng có thể được vận chuyển đến da.

Cấu trúc da

Da được cấu tạo bởi 3 lớp gồm: lớp biểu bì (Epidermis) bao phủ bên ngoài cơ thể, lớp da thật hay còn gọi là lớp trung bì (Dermis) nằm sâu bên dưới là nền tảng phát triển của các chất khác và cuối cùng là lớp mô hay còn gọi là lớp hạ bì (Subcutaneous Hypodermis) là lớp màng mở có nhiệm vụ bảo vệ các bộ phận bên trong tránh các va chạm và là nơi tích tụ năng lượng của cơ thể. Lớp mô nằm giữa lớp da thật với cơ bắp của cơ thể.

cấu trúc da

Lớp biểu bì (Epidermis)

Lớp biểu bì: Là lớp ngoài cùng của da, lớp bảo vệ cơ thể, bán trong suốt, chỗ da dày có đủ 6 lớp tế bào nhưng tối thiểu gồm 2 lớp tế bào (lớp mầm và lớp phủ ngoài sừng hóa). Lớp biểu bì có chức năng bảo vệ cơ thể chống lại mọi ảnh hưởng có hại của môi trường và sự xâm nhập của vi khuẩn, có tác dụng tổng hợp các vitamin D dưới tác động bức xạ của mặt trời. lớp biểu bì cũng chứa các tế bào sắc tố quyết định màu sắc của da và ngăn chặn không cho các tia cực tím đi sâu vào da. Một số các thành phần phụ của da cũng phụ thuộc biểu bì bao gồm: nang lông, tuyến bã nhờn, tuyến mồ hôi ly tiết, tuyến mồ hôi ngoại tiết, răng, móng.

Lớp biểu bì có độ dày trung bình khoảng 0.4-1.5 mm (tính theo độ dày chung của tất cả các vùng da trên cơ thể). Tùy theo khu vực, vùng da trên cơ thể mà độ dày của lớp biểu bì Epidermis sẽ khác nhau: như vùng mày sẽ có độ dày khoảng 0.5 mm.

Lớp da này có nhiệm vụ sản xuất ra các tế bào da mới để thây thế tế bào đang dần hết hạn (tế bào da chết), các tế bào da mới được tạo ra sẽ đầy dần các tế bào da cũ đã hết hạn lên bề mặt trên cùng của lớp biểu bì, đây là một quy luật tự nhiên trong quá trình cấu tạo da, thời gian để các tế bào da ở lớp thấp nhất được đẩy lên lớp trên cùng và bong tróc đi sẽ mất khoảng 28-40 ngày.

Màu của lớp da sẽ được quy định dựa trên số lượng hạt màu Melanin; được tạo ra bởi một loại tế bào gọi là Melanocytes bên trong lớp thấp nhất của biểu bì; tạo nên các màu da khác nhau. Nếu trong có nhiều hạt màu Melanin đồng nghĩa da sẽ đen và nếu số lượng hạt Melanin ít thì sẽ có làn da trắng. Một số vùng da cũng có màu hơi sậm, màu của da bên cạnh phụ thuộc vào hạt màu Melanin còn phụ thuộc vào màu máu bên trong lớp da thật làm cho da có màu hơi hồng ở những người có máu lưu thông tốt và cũng có thể làm da trông tối màu ở những người có bệnh huyết áp thấp. Bên cạnh đó còn tùy thuộc vào độ dày của da, có thể lấy ví dụ từ trẻ em do da có lớp da mỏng nên sẽ trông trắng hồng.

Lớp da thật hay còn gọi là lớp trung bì (Dermis)

Lớp trung bì: Là lớp da phía dưới lớp da biểu bì, có độ dày chung khoảng 1-2mm. vùng da phần này có độ dày khoảng 90% so với độ dày chung. Là một lớp xơ rất chắc, được cấu tạo từ các chất nền tảng (chất gian bào) các tết bào liên kết và sợi đàn hồi, các tuyến ống và nang lông, cơ dựng lông, mạch máu, thần kinh. Chức năng trung bì (qua lớp nhú), cơ quan bài tiết mồ hôi, chất nhờn, đào thải chất bã và các chất độc, là cơ quan điều chỉnh thân nhiệt (qua mồ hôi và co giãn dưới mao da), nhận cảm giác và đặc biệt đảm bảo tính đàn hồi, tính mềm dẻo, phục hồi hình thể và vị trí sau cử động làm da không nhăn nhúm, hấp thu một số chất, thuốc qua ống tuyến và chân lông, tái tạo làm liền vết thương, vết bỏng trên da, làm hàng rào sinh học miễn dịch, tạo ra một số men và chất chế tiết, đáp ứng viêm và phản ứng, dị ứng.

Là trung tâm của các dây thần kinh quan trọng, lớp da này có nhiệm vụ sản xuất mỡ và mồ hôi giúp bảo vệ da khỏi các mầm bệnh. Lớp trung bì bao gồm:

• Lông và lỗ chân lông (Hair Follicle) là thành phần của tế bào lớp da thật lõm tự nhiên vào trong lớp da thật, lỗ chân lông có đặc điểm như vỏ bọc, là nơi cung cấp chất dinh dưỡng nuôi sợi lông.
• Tuyến mồ hôi: sẽ gặp trong lớp da thật là một phần cấu tạo của da, làm nhiệm vụ vận chuyển nước. tuyến mồ hôi có 2 dạng: Eccrine glands và Apocrine glands, tuyến dạng Apocrine sẽ chưa làm việc khi chưa đến tuổi dạy thì, cả 2 dạng này đều có nhiệm vụ kiểm soát nhiệt độ của cơ thể.
• Sợi dây thần kinh: làm nhiệm vụ nhận biết các cảm giác nóng, lạnh, đau, lực va chạm, dây thần kinh sẽ truyền tín hiệu đến não để cơ thể có thể nhận biết các nhu cầu. nếu sợi dây thần kinh trên da thiếu sót, cơ thể sẽ không cảm giác và dẫn đến kết quả là cơ thể sẽ gặp nguy hiểm.
• Tuyến nhờn: thường gặp trong lớp da thật, cấu tạo bởi tế bào cấu tạo da làm nhiệm vụ loại bỏ. tuyến nhờn sẽ sản xuất ra nhờn còn gọi là Sebum qua lỗ chân lông để nuôi dưỡng sợi lông hoặc tóc và còn giúp bảo vệ da.
• Mạch máu: trong lớp da này sẽ có tuyến máu đỏ và tuyến máu đen làm nhiệm vụ cung cấp chất dinh dưỡng nuôi các tế bào da, điều chỉnh nhiệt độ cơ thể và kiểm soát huyết áp, bên cạnh đó còn có tuyến bạch huyết cầu làm nhiệm vụ kiểm soát áp lực nước giữa các tế bào và đào thải tạp chất ra ngoài da.
• Cơ bắp Arrector pili muscle là những cơ thịt nhỏ gắn kề với tuyến lông là phần cơ gắn liền với dây xúc giác, khi cơ thể có cảm giác lạnh hoặc sỡ hãi, phần cơ này sẽ nổi lên một cách tự nhiên, làm cho các sợi lông dựng thẳng đứng lên hay còn gọi là nổi da gà.

Lớp mô hay còn gọi là lớp hạ bì (Subcutanneous / Hypodermis)

Lớp hạ bì: Là lớp da dưới lớp da thật, có đặc điểm như một lớp mày mô liên kết giữa lớp da thật với lớp bắp thịt bên trong. Trong lớp mô này sẽ có rất nhiều những sợi mạch máu nuôi dưỡng và có 1 phần của các sợi dây thần kinh cảm giác. Các tế bào trong lớp này phần lớn là các tế bào mỡ có nhiệm vụ bảo vệ những mối nguy sẽ phát sinh từ việc va đập và nó giống như lớp đệm của cơ thể tránh bị mất nhiệt, độ dày của lớp mô sẽ khác nhau trên từng vị trí của cơ thể.

Là mô liên kết mỡ, các phần phụ của biểu bì như: gốc lông, tuyến mồ hôi nằm cả ở hạ bì, mạng lưới mạch máu, thần kinh của da cũng xuất phát từ hạ bì. Một số vị trí đặc biệt không có lớp hạ bì như: da cánh mũi, viền đỏ môi, bìu, đầu dương vật, da viền hậu môn, da mí mắt, nền móng chân móng tay, vành tai. Lớp hạ bì phát triển nhiều ở vùng bụng, mông (nhất là phụ nữ) có ảnh hưởng đến thẩm mỹ của cơ thể.

Do da có cấu trúc và chức năng rất phức tạp và quan trọng cho nên việc nuôi dưỡng da, chăm sóc da là hết sức cần thiết và phải khoa học. mặt trong của da được nuôi dưỡng thông qua chế độ dinh dưỡng bằng đường ăn uống. còn mặt ngoài của da được nuôi dưỡng chủ yếu bằng cách thẩm thấu. cho nên, việc nuôi dưỡng, chăm sóc từ bên ngoài là rất quan trong.

Trên đây là bài viết “Cấu trúc da và nhiệm vụ của lớp biểu bì, trung bì, hạ bì như thế nào?” SAHO® Academy hy vọng sẽ giúp các học viên sẽ hiểu rõ hơn về cấu trúc da để khi thực hành đảm bảo được an toàn cho khách hàng cũng như chất lượng dịch vụ. Để học viên có kiến thức cũng như kỹ năng vững chắc, các em nên tham gia khóa hoc phun xam tham my, điêu khắc chân mày do trường đào tạo.!

Cấu trúc của da, các tầng lớp và vai trò

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa I Lê Thị Thu Hằng – Bác sĩ Da Liễu – Khoa Khám bệnh & Nội khoa – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Da là một trong những cơ quan lớn nhất trong cơ thể về diện tích bề mặt và trọng lượng. Da bao gồm hai lớp chính: lớp biểu bì và lớp trung bì. Da có ba chức năng chính: bảo vệ, điều hòa nhiệt độ và cảm giác. Vết thương ảnh hưởng đến tất cả các chức năng của da. Bài viết này giúp bạn hiểu rõ hơn về cấu trúc của da, các tầng lớp và vai trò của da.

Các tầng lớp của da

2.Lớp biểu bì

Biểu bì là lớp ngoài cùng của da, được định nghĩa là biểu mô vảy phân tầng, chủ yếu bao gồm các tế bào sừng trong các giai đoạn biệt hóa tiến triển. Tế bào sừng tạo ra chất sừng protein và là thành phần xây dựng chính (tế bào) của lớp biểu bì. Vì lớp biểu bì là vô mạch (không chứa mạch máu), nó hoàn toàn phụ thuộc vào lớp hạ bì bên dưới để phân phối chất dinh dưỡng và thải chất thải qua màng đáy.

Chức năng chính của lớp biểu bì là hoạt động như một rào cản vật lý và sinh học đối với môi trường bên ngoài, ngăn chặn sự xâm nhập của các chất kích thích và chất gây dị ứng. Đồng thời, nó ngăn ngừa sự mất nước và duy trì cân bằng nội môi. Biểu bì được cấu tạo bởi các lớp; hầu hết các bộ phận cơ thể có bốn lớp, nhưng những người có lớp da dày nhất có năm lớp.

Các tế bào ở da bao gồm:

– Tế bào sừng (Keratinocyte) sản xuất keratin (protein dạng sợi dai). Tế bào sừng được hình thành do sự phân chia trong lớp đáy. Khi chúng di chuyển lên qua tầng gai và tầng hạt, chúng phân hóa để tạo thành một cấu trúc bên trong cứng chắc của keratin, vi sợi và vi ống (keratinisation). Lớp ngoài của biểu bì, lớp sừng, bao gồm các lớp tế bào chết dẹt đã mất nhân. Các tế bào này sau đó bị bong ra khỏi da (bong vảy); quá trình hoàn chỉnh này mất khoảng 28 ngày.

Giữa các tế bào sừng này có một hỗn hợp phức tạp của lipid và protein. Các lipid gian bào này bị phân hủy bởi các enzyme từ tế bào sừng để tạo ra một hỗn hợp lipid gồm ceramide (phospholipid), axit béo và cholesterol. Các phân tử này được sắp xếp theo kiểu tổ chức cao, kết hợp với nhau và các tế bào sừng để tạo thành hàng rào lipid của da chống lại sự mất nước và sự xâm nhập của các chất gây dị ứng và kích ứng.

Lớp sừng có thể được hình dung như một bức tường gạch, với các tế bào sừng tạo thành gạch và các lớp lipid tạo thành vữa. Vì các tế bào sừng có chứa chất giữ nước – một yếu tố giữ ẩm tự nhiên – chúng hút và giữ nước. Hàm lượng nước cao trong các tế bào sừng khiến chúng phồng lên, giữ cho lớp sừng mềm dẻo và đàn hồi, đồng thời ngăn ngừa sự hình thành các vết nứt và rạn. Đây là một lưu ý quan trọng khi áp dụng các loại thuốc bôi ngoài da. Chúng được hấp thụ qua hàng rào biểu bì vào các mô và cấu trúc bên dưới (hấp thụ qua da) và chuyển đến hệ tuần hoàn.

Lớp sừng quy định số lượng và tốc độ hấp thụ qua da. Một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến điều này là độ ẩm của da và độ ẩm môi trường. Ở những làn da khỏe mạnh với quá trình hydrat hóa bình thường, thuốc chỉ có thể thâm nhập vào lớp sừng bằng cách đi qua hàng rào lipid chặt chẽ, tương đối khô giữa các tế bào. Khi tăng độ ẩm cho da hoặc hàng rào bình thường của da bị suy giảm do bệnh da, bong tróc, bào mòn, nứt nẻ hoặc sinh non, sự hấp thụ qua da sẽ tăng lên.

– Tế bào hắc tố: những tế bào này tạo ra sắc tố da sẫm màu. Tế bào hắc tố được tìm thấy ở tầng đáy và nằm rải rác giữa các tế bào sừng dọc theo màng đáy với tỷ lệ một tế bào hắc tố trên 10 tế bào đáy. Chúng tạo ra sắc tố melanin, được sản xuất từ tyrosine, là một axit amin, được đóng gói trong các túi tế bào gọi là melanosomes, và được vận chuyển và phân phối vào tế bào chất của tế bào sừng. Chức năng chính của melanin là hấp thụ bức xạ tia cực tím (UV) để bảo vệ chúng ta khỏi tác hại của nó.

Màu da không được xác định bởi số lượng tế bào hắc tố mà bởi số lượng và kích thước của các melanosome. Nó bị ảnh hưởng bởi một số sắc tố, bao gồm melanin, caroten và hemoglobin. Melanin được chuyển vào tế bào sừng thông qua melanosome. Do đó, màu sắc của da phụ thuộc vào số lượng melanin được sản xuất bởi các tế bào hắc tố ở tầng đáy và được các tế bào sừng tiếp nhận.

Melanin xuất hiện ở hai dạng chính:

+ Eumelanin: tồn tại dưới dạng đen và nâu

+ Pheomelanin: tạo màu đỏ

Màu da cũng bị ảnh hưởng bởi việc tiếp xúc với bức xạ UV, các yếu tố di truyền và ảnh hưởng nội tiết tố.

– Tế bào Merkel: được liên kết với các đầu dây thần kinh cảm giác. Những tế bào này chỉ hiện diện với một số lượng rất nhỏ trong tầng đáy. Chúng liên kết chặt chẽ với các sợi tận cùng của dây thần kinh da và dường như có vai trò trong cảm giác, đặc biệt là ở các vùng trên cơ thể như lòng bàn tay, lòng bàn chân và cơ quan sinh dục.

– Tế bào Langerhans: tế bào đuôi gai giống đại thực bào. Đây là những tế bào đại diện cho kháng nguyên (vi sinh vật và protein lạ) được tìm thấy trong lớp gai. Chúng là một phần của hệ thống miễn dịch của cơ thể và thường xuyên theo dõi các kháng nguyên trong môi trường xung quanh để có thể bẫy chúng và trình bày chúng với tế bào lympho T-helper, do đó kích hoạt phản ứng miễn dịch

Quá trình sừng hóa của lớp biểu bì là một quá trình liên tục. Các tế bào cần thiết cho sự đổi mới liên tục này đến từ lớp cơ bản nơi diễn ra quá trình phân chia tế bào. Vì quá trình này rất nhạy cảm với bức xạ , có các sắc tố trong lớp mầm tạo ra một lớp bảo vệ da sẫm màu hơn khi tiếp xúc với ánh nắng mạnh.

Mặt khác, lớp sừng rất mỏng ở những nơi cần độ mềm dẻo cao hơn, chẳng hạn như trên mí mắt. Ở những nơi tiếp xúc với căng thẳng cơ học, như lòng bàn tay hoặc lòng bàn chân, nó dày hơn và có thể hình thành vết chai. Sự hình thành các vết chai là một cơ chế bảo vệ. Ngay sau khi các tác động giảm xuống, sự hình thành các lớp dày hơn sẽ dừng lại.

2.Lớp hạ bì

Hạ bì, lớp tiếp theo của da, là một lớp mô sợi dày và đàn hồi (được tạo ra chủ yếu từ collagen, với một thành phần nhỏ nhưng quan trọng là elastin) mang lại cho da sự dẻo dai và khỏe mạnh. Lớp hạ bì chứa các đầu dây thần kinh, tuyến mồ hôi và tuyến dầu (tuyến bã nhờn), nang lông và mạch máu.

Các đầu dây thần kinh cảm nhận cảm giác đau, xúc giác, áp lực và nhiệt độ. Một số vùng da chứa nhiều đầu dây thần kinh hơn những vùng khác. Ví dụ, các đầu ngón tay và ngón chân chứa nhiều dây thần kinh và cực kỳ nhạy cảm khi chạm vào.

Các tuyến mồ hôi tiết ra mồ hôi để phản ứng với nhiệt và căng thẳng. Mồ hôi bao gồm nước, muối và các hóa chất khác. Khi mồ hôi bốc hơi khỏi da, nó sẽ giúp làm mát cơ thể. Các tuyến mồ hôi chuyên biệt ở nách và vùng sinh dục (tuyến mồ hôi apocrine) tiết ra mồ hôi dầu, đặc, tạo ra mùi cơ thể đặc trưng khi mồ hôi được tiêu hóa bởi vi khuẩn da ở những vùng đó.

Các tuyến bã nhờn tiết ra chất nhờn vào nang lông. Bã nhờn là một loại dầu giữ cho da ẩm và mềm mại và hoạt động như một hàng rào chống lại các chất lạ.

Các nang tóc tạo ra nhiều loại tóc khác nhau trên khắp cơ thể. Tóc không chỉ góp phần tạo nên vẻ ngoài của một người mà còn có một số vai trò quan trọng về thể chất, bao gồm điều chỉnh nhiệt độ cơ thể, bảo vệ khỏi tổn thương và tăng cường cảm giác. Một phần của nang cũng chứa các tế bào gốc có khả năng mọc lại các lớp biểu bì bị tổn thương.

Các mạch máu của lớp hạ bì cung cấp chất dinh dưỡng cho da và giúp điều chỉnh nhiệt độ cơ thể. Nhiệt làm cho các mạch máu nở ra (giãn ra), cho phép một lượng lớn máu lưu thông gần bề mặt da, nơi có thể giải phóng nhiệt. Lạnh làm cho các mạch máu thu hẹp (co lại), giữ nhiệt cho cơ thể.

Ở các bộ phận khác nhau của cơ thể, số lượng các đầu dây thần kinh, tuyến mồ hôi và tuyến bã nhờn, nang lông và mạch máu khác nhau. Ví dụ, đỉnh đầu có nhiều nang lông, trong khi lòng bàn chân không có.

Lớp mỡ

Bên dưới lớp hạ bì là một lớp chất béo giúp cách nhiệt cơ thể khỏi nhiệt và lạnh, tạo lớp đệm bảo vệ và đóng vai trò như một khu vực dự trữ năng lượng. Chất béo được chứa trong các tế bào sống, được gọi là tế bào mỡ, được tổ chức với nhau bằng mô sợi. Lớp mỡ có độ dày khác nhau, từ một phần inch trên mí mắt đến vài inch trên bụng và mông ở một số người.

Chức năng của từng lớp da

Thượng bì

Người xưa thường có quan điểm về cái đẹp thể hiện qua 3 yếu tố “Nhất dáng nhì da thứ ba là tóc”. Lớp biểu bì của da là nơi phản ánh trực tiếp diện mạo và sức khỏe của bạn. Vì chứa các tế bào hắc tố nên nó sẽ quyết định màu da của bạn – yếu tố quan trọng mang lại vẻ đẹp cho làn da. Ngoài ra, nó còn phản ảnh kết cấu, độ bóng, độ trong suốt của da, tất cả đều liên quan đến trạng thái của lớp biểu bì.

Bề mặt của da là sự kết hợp của lipid do tế bào sừng tiết ra cộng với bã nhờn và mồ hôi đã tạo ra một rào cản vật lý chống lại tác nhân xâm lược. Đây mới là tác dụng lớn nhất của lớp biểu bì. Đồng thời, đây là nơi trú ngụ của hệ vi khuẩn bình thường, cho nên pH của da luôn dao động trong khoảng 4,5 – 6,0, từ đó duy trì làn da khỏe mạnh.

Trung bì

Trung bì là nơi chứa các bó collagen giúp các tế bào liên kết với nhau tạo sự đàn hồi, săn chắc, mềm mại cho da. Trong thẩm mỹ, các loại mỹ phẩm thường nên ưu tiên bào chế ở dạng có thể thấm đến lớp trung bì vì tại đây mới có thể hấp thu một số chất và giúp phục hồi da. Ngoài ra, trung bì còn đảm nhận vai trò điều hòa thân nhiệt qua thoát mồ hôi, đào thải chất độc hay chất bã và vai trò xúc giác.

Hạ bì

Trong mô dưới da, mỡ dưới da có thể đệm các kích thích cơ học bên ngoài, giúp da dễ dàng cử động, đồng thời có vai trò ngăn ngừa nhiệt độ cơ thể giảm xuống. Mô mỡ cũng rất quan trọng đối với vẻ ngoài của làn da, nếu mô mỡ quá ít sẽ cảm thấy bạn gầy trơ xương, nhưng mô mỡ tích tụ quá mức khiến các bộ phận trở nên to hơn và nhìn không cân đối nữa. Cho nên, mô mỡ phù hợp cũng rất quan trọng cho vẻ đẹp của cơ thể.

Tóm lại, da không chỉ là cơ quan bao phủ toàn bộ bề mặt cơ thể và tiếp xúc trực tiếp với môi trường bên ngoài, mà còn là cơ quan chính mang lại vẻ đẹp cho con người. Độ dày và độ đàn hồi của da phụ thuộc vào giới tính, độ tuổi, cách ăn uống và lối sống. Hy vọng bài viết về đặc điểm tế bào da này sẽ cung cấp thêm những thông tin hữu ích về làn da của bạn.

Xem thêm:

Da có cấu tạo như thế nào? Chức năng của da đối với cơ thể là gì?

Cấu tạo của tế bào biểu mô là gì? Chức năng của tế bào biểu mô

Chu kỳ tái tạo da

Quy trình tái tạo da tự nhiên cần khoảng 25 – 28 ngày để tế bào da chết được đẩy lên bề mặt da. Vào lúc này, tế bào da mới được sinh ra để thay thế lớp tế bào cũ. Việc tế bào chết nằm lì trên da quá lâu và không được xử lý sẽ tạo điều kiện lý tưởng để sinh ra mụn.

Khi tuổi càng cao, quá trình tái tạo da càng chậm lại. Chẳng hạn, ở độ tuổi 40 trở lên thì chu kỳ tái tạo có thể lên đến 45 – 60 ngày và đó là nguyên nhân da người lớn tuổi thường nhăn nheo, xỉn màu.

Càng lớn tuổi, tốc độ tái tạo da càng chậm lại (Nguồn ảnh: skin by design)

Ngoài ra, lớp bì mỏng đi, các sợi collagen và elastin thoái hóa cũng khiến da nhăn nheo, giảm đàn hồi. Tình trạng này tăng lên theo tuổi tác và dưới tác động của tia tử ngoại trong ánh nắng mặt trời.

Trên đây là những thông tin hữu ích về chủ đề cấu trúc da và một số chức năng cơ bản của da. Đây là những kiến thức bước đệm rất cần thiết, chuyên về da liễu học mà bạn cần nắm để có thể tư vấn, điều trị cho khách hàng với vai trò là kỹ thuật viên spa, bác sĩ da liễu…

Tăng sắc tố cũng là một chủ đề thú vị trong da liễu học. Bạn có thể tham khảo tại đây nhé.

Tin tức

Da có mấy lớp? Chức năng của da là gì?

• 24/07/2023 | Hướng dẫn chăm sóc các loại da mặt đúng cách
• 07/09/2023 | Cấu trúc da mặt và da toàn thân khác nhau như thế nào?

Các tuyến của da

– Tuyến bã nhờn: Tuyến bã nhờn nằm ở lớp hạ bì. Chúng có thể được tìm thấy ở hầu hết mọi nơi trên cơ thể con người, ngoại trừ lòng bàn tay và lòng bàn chân. Thông thường, tuyến bã nhờn nằm ngay cạnh nang lông. Điều này có nghĩa là một tuyến bã nhờn hòa vào ống bài tiết của nang lông. Phần tiếp giáp này không tồn tại trên mắt và mí mắt, cũng không tồn tại trên môi, dương vật hoặc môi âm hộ. Bản thân bã nhờn bao gồm:

+ Chất đạm

Ráy tai (cerumen) cũng là một sản phẩm từ tuyến bã nhờn. Bã nhờn chống thấm nước và bôi trơn tóc và da.

– Các tuyến mồ hôi: Cơ thể con người có khoảng 2-3 triệu tuyến mồ hôi (tuyến eccrine), nằm ở lớp hạ bì. Các ống bài tiết của chúng đi theo một con đường quanh co, kết thúc ở các lỗ chân lông trên da. Chúng được tìm thấy chủ yếu ở nách, lòng bàn chân và lòng bàn tay. Mồ hôi không chỉ góp phần điều chỉnh nhiệt độ mà còn có vai trò bảo vệ da. Giá trị pH của nó là 5–6. Sự sản xuất mồ hôi bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố; trong số những người khác là những người tâm lý như căng thẳng.

– Tuyến mùi: Các tuyến mùi (còn được gọi là tuyến mồ hôi apocrine) nằm hầu hết ở nách, xung quanh núm vú và ở bộ phận sinh dục. Chúng đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo ra mùi cơ thể duy nhất của một người, mùi này còn bị ảnh hưởng bởi các yếu tố khác, chẳng hạn như mồ hôi hoặc vi khuẩn trên da.

Các bài viết liên quan

1. Đau dây thần kinh ngoại biên: Nguyên nhân và cách điều trị
   
2. Thói quen dụi mắt có tốt không? Làm thế nào để hạn chế thói quen này
   
3. Các kiểu mắt phổ biến hiện nay và tầm quan trọng của kiểu mắt
   
4. Phẫu thuật lông mi quặm và những điều bạn cần biết
   
5. Lông mi quặm phải làm sao để xử lý?
   
6. Tiêm tế bào gốc có tác dụng như thế nào trong điều trị thoái hoá khớp?
   
7. Các phương pháp gây tê thường dùng và một số vấn đề cần lưu ý về kỹ thuật gây tê
   
8. Tìm hiểu Threonin là gì? Threonin có vai trò như thế nào đối với sức khỏe con người?
   
9. Dầu gội hết hạn có dùng được không? Những ảnh hưởng cần chú ý
   
10. Ergogenic Aids là gì? Những điều cần biết về việc sử dụng Ergogenic Aids trong thi đấu
    

Khi tìm hiểu về da liễu học, thì cấu trúc da gồm mấy lớp, đóng chức năng gì đối với cơ thể là những thắc mắc bạn cần giải đáp trước tiên. Đây cũng là kiến thức nền tảng bạn cần trang bị để có thể tự tin làm việc với khách hàng tại bệnh viện da liễu, spa, thẩm mỹ viện… Trong bài viết sau, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về cấu trúc da và những vấn đề liên quan đến cấu tạo của làn da nhé.

Phần phụ của da

Tóc và móng tay cũng được coi là một phần của da, tức là hệ thống liên kết. Như vậy, chúng được gọi là phần phụ của da.

4.Tóc – cơ quan bảo vệ và xúc giác

Tóc có nhiều chức năng khác nhau. Nó đóng vai trò bảo vệ chống lại cái lạnh và như một cơ quan xúc giác quan trọng.

Sự phát triển của tóc bắt đầu ở lớp hạ bì, cụ thể hơn là ở lớp nhú tóc. Lông bao gồm các tế bào sừng hóa nổi lên và di chuyển lên bên trong nang lông. Khi sợi tóc trồi lên khỏi bề mặt da, nó sẽ làm như vậy ở một góc hơi nghiêng. Đối với mỗi nang lông, có một tuyến bã nhờn liền kề và thường là một tuyến mùi.

Tóc có thể dựng lên nhờ hoạt động của cơ bắp, đó là điều sẽ xảy ra khi bạn bị ‘rùng mình dọc sống lưng’. Đó là một chức năng rất lâu đời của cơ thể con người mà không thể thay đổi trong tình trạng ‘nổi da gà’ (cutis anserina). Hơn nữa, các sợi thần kinh có trong tóc khiến tóc rất dễ bị chạm vào nhau.

Sự phát triển của lông: Ở trẻ sơ sinh, toàn bộ cơ thể được bao phủ bởi một lớp lông rất mịn gọi là lông vellus. Trong độ tuổi dậy thì, lông đầu bắt đầu mọc, dày hơn nhiều và chủ yếu ở một số vùng trên cơ thể, chẳng hạn như vùng sinh dục hoặc mặt (râu). Phần còn lại của lông trên cơ thể ít rõ rệt hơn và 4% bề mặt da không được bao phủ bởi lông bao gồm:

+ Lòng bàn tay

+ Lòng bàn chân

+ Móng tay

+ Móng chân

+ Môi

Những phần không có lông này của da được gọi là da băng, trái ngược với da có lông.

Tóc mọc thêm khoảng 1cm mỗi tháng. Chu kỳ sinh trưởng được chia thành 3 giai đoạn.

– Giai đoạn 1 kéo dài 2–10 năm. Nó được gọi là giai đoạn tăng trưởng hoặc giai đoạn anagen.

– Giai đoạn 2 kéo dài khoảng 2 tuần. Nó được gọi là giai đoạn chuyển tiếp hoặc giai đoạn catagen.

– Giai đoạn 3 kéo dài khoảng 3–8 tháng. Nó được gọi là giai đoạn nghỉ ngơi hoặc giai đoạn telogen .

Các giai đoạn này được xác định đối với một nang tóc trải qua chu kỳ này lên đến 10 lần. Sau đó, nó không hình thành bất kỳ sợi lông nào nữa. Một người khỏe mạnh mất tới 100 sợi tóc mỗi ngày.

4.Móng tay – cơ quan bảo vệ và nắm bắt

Móng tay được tạo ra từ các tế bào sừng hóa cứng và dày đặc của lớp biểu bì . Chúng hoàn thành một nhiệm vụ quan trọng là có thể cầm nắm các vật nhỏ, tương tự như hoạt động của nhíp. Hơn nữa, chúng đóng vai trò như một lớp bảo vệ quan trọng của các đầu ngón tay và ngón chân trước các chấn thương. Móng tay trong mờ. Màu hồng nhẹ nhàng chiếu qua là móng tay được cung cấp máu rất tốt.

Phần cuối của móng hình lưỡi liềm màu trắng (về phía cơ thể) được gọi là lunula (‘mặt trăng nhỏ’). Ở đây, màu trắng thực tế của móng có thể được đánh giá cao vì móng không trong suốt ở phần này. Giữa gai và da, có một lớp bảo vệ được gọi là lớp biểu bì, ngăn vi trùng xâm nhập. Phía sau lớp biểu bì (về phía thân) có gốc móng tay. Nó tạo thành các tế bào sừng hóa đẩy móng về phía trước. Móng tay mọc nhanh hơn móng chân. Tốc độ phát triển điển hình của móng tay là 1 mm mỗi tuần; móng chân mọc thêm 0,5 mm mỗi tuần.

Cấu trúc của móng:

– Tấm móng tay: bề mặt của tuyến bã nhờn

– Lớp móng: liên tục với các lớp basale và spinosum

– Gốc móng tay: bao phủ vùng nảy mầm hoặc chất nền

– Eponychium (lớp biểu bì)

– Hyponychium

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Nguồn tham khảo: merckmanuals.com, byjus.com, nursingtimes.net

Tổng diện tích da ở trẻ sơ sinh là khoảng 0.2m2 và diện tích này tăng lên liên tục cho đến khi đạt khoảng 2m2 ở người trưởng thành.

Về thành phần hóa học, da có khoảng 70% nước, 25% protein và 2% lipid.

Da có rất nhiều những chức năng quan trọng đối với cơ thể:

Vậy nhờ đâu mà da có thể thực hiện được các chức năng đó? Chúng ta hãy cũng tìm hiểu kỹ hơn thông qua bài viết dưới đây:

Da có cấu trúc gồm có ba lớp như sau:

Lớp Thượng bì (Lớp biểu bì):

Lớp Thượng bì nằm phía trên cùng trong cấu trúc da, là nơi chịu sự tác động thường xuyên nhất của các tác nhân từ bên ngoài.

Lớp này có độ dày khoảng 75-150 micromet. Độ dày này là khác nhau tùy thuộc vào các vị trí da trên cơ thể ( dày ở lòng bàn tay, chân; mỏng ở quanh mắt)

Biểu bì không phải là một lớp tế bào đơn lẻ. Nó gồm 15 đến 20 lớp lớp tế bào không có nhân được gọi là các tế bào sừng, được phân thành 5 nhóm ( theo thứ tự từ trong ra) gồm có:

Chu kì tái tạo da tại lớp Thượng bì:

Các tế bào sừng sẽ được sản sinh tại lớp tế bào đáy sau đó di chuyển lên lớp phía trên.

Trong qua trình di chuyển, chúng sẽ mất dần khả năng phân chia và trải qua một quá trình gọi là quá trình Sừng hóa hay Sự keratin hóa.

Quá trình của một tế bào di chuyển từ lớp đáy lên lớp sừng thông qua quá trình keratin hóa gọi là Quá trình biệt hóa của tế bào da hay gọi là chu chuyển của da.

Quá trình này mất trung bình khoảng 30 ngày. Tuổi càng lớn thì quá trình này mất càng nhiều thời gian.

Lớp trung bì ( Lớp bì):Lớp trung bì là cấu trúc tiếp theo của Thượng bì, là lớp dày nhất trong cấu trúc của da ( độ dày trung bình 2-4mm).

Các thành phần quan trọng của lớp Trung bì:

Cấu trúcRanh giới giữa thượng bì và trung bì không phải là một đường thẳng mà là đường lượn sóng, phần sóng nhô lên phía trên là Nhú trung bì (hay gai bì/ trung bì nông), phần sóng lượn xuống dưới gọi là Lưới trung bì

Lớp Nhú trung bì:Nằm sát với lớp đáy của lớp Thượng bì, được tạo thành chủ yếu từ mô liên kết lỏng lẻo.

Trên bề mặt có những gai nhô lên các gai bì (papille), còn gọi là nhú bì ăn sâu vào thượng bì.

Các gai bì do tổ chức liên kết non tạo nên, ở đó có chứa nhiều mao mạch, giúp liên kết với thượng bì.

Các gai bì này có kích thước không giống nhau tùy thuộc vào vị trí trên cơ thể, mỏng ở mặt, dài ở lòng bàn tay/ chân.

Lớp nhú của da chính là thứ tạo ra dấu vân tay.

Chức năng:

Lớp Lưới trung bì:Nằm dưới lớp Nhú trung bì, nhưng khác với lớp Nhú trung bì, nó được tạo thành từ các mô liên kết dày đặc không đều.

Chứa các sợi collagen, Elastin cung cấp sức mạnh cho da, khả năng kéo căng và giúp da có tính đàn hồi.

Ngoài ra, tại lớp lưới còn chứa các cấu trúc: mạch máu, nang lông, gốc móng, tuyến bã nhờn, tuyến mồ hôi và các thụ thể thần kinh.

Chức năng trung bì:

Làm hàng rào sinh học miễn dịch, tạo ra một số men và chất chế tiết, đáp ứng viêm và phản ứng, dị ứng.

Lớp hạ bì ( Lớp mỡ dưới da)

Lớp Hạ bì nằm dưới lớp Trung bì, là lớp cuối cùng trong cấu trúc da, giúp trung bì liên kết với cấu trúc bên dưới.

Lớp Hạ bì gồm tập hợp rất nhiều các mạch máu ( cung cấp máu cho mạch máu ở lớp Trung bì) và các phân tử chất béo nên còn được gọi là Lớp mỡ dưới da.

Lớp này có chức năng: Cách nhiệt cho cơ thể, dự trữ năng lượng, tăng cường tính linh động cho da giúp giảm tổn thương cho da trước những tổn thương từ bên ngoài, tổng hợp estrogen và testosterone.

Các thành phần phụ khác của daTuyến mồ hôi:Là những cấu trúc có dạng ống nhỏ của da tạo ra mồ hôi.

Các tuyến mồ hôi là một loại tuyến ngoại tiết, là các tuyến sản xuất và tiết ra các chất trên bề mặt biểu mô thông qua các ống dẫn.

Có hai loại Tuyến mồ hôi:

Nang lôngNó nằm trong lớp biểu bì của da và được tạo thành từ Keratin.

Nang lông phân bố trên toàn cơ thể, trừ lòng bàn tay và chân và có nhiều loại lông khác nhau tùy thuộc vào từng vùng trên cơ thể.

Tuyến bã nhờnTuyến bã nhờn là các tuyến ngoại tiết siêu nhỏ trong da tiết ra, có dạng chất nhờn hoặc sáp, được gọi là bã nhờn, để bôi trơn và chống thấm da và lông, tóc.

Nang lông phân bố trên toàn cơ thể, trừ lòng bàn tay và chân.

Chất nhờn do Tuyến bã nhờn tiết ra có vai trò quan trọng trong việc tạo ra môi trường axit trên bề mặt da, góp phần duy trì hàng rào bảo vệ da.

MóngMóng được làm từ một loại protein được gọi là keratin (chất sừng), chất này còn cấu tạo nên sừng, tóc và một phần của da.

Móng được xem là một trong những bộ phận rắn chắt nhất trên cơ thể người.

Cấu trúc Móng gồm có 3 lớp:

Morinda White là sữa rửa mặt tạo bọt có chiết xuất từ dâu tằm có lợi cho da. Không chỉ nhẹ nhàng loại bỏ bất kỳ loại tạp chất, bụi bẩn nào còn sót lại trên da. Sản phẩm còn nuôi dưỡng, bảo vệ làn da từ sâu bên trong. Hứa hẹn một làn da mịn màng, rạng rỡ ngay từ lần sử dụng đầu tiên.

Những cô nàng có làn da nhờn mụn hay những bạn có da thường nhưng vào ngày hè nắng nóng thường da tiết nhờn nhiều hơn, nếu rửa không sạch sẽ dễ phát sinh mụn. Đó là lý do mà bạn cần đọc bài viết này giúp rửa mặt sạch, không còn mụn trên mặt của mình.

Việc chăm sóc và điều trị sẽ trở nên khó khăn hơn nếu làn da của bạn vừa tiết nhiều dầu lại xuất hiện mụn thường xuyên. Đây là thời điểm bạn nên bắt đầu lựa chọn sữa rửa mặt cho da dầu mụn, nhằm điều tiết dầu nhờn trên da và tăng cường khả năng trị mụn một cách hiệu quả.

Nếu bạn đã chăm sóc da kĩ càng nhưng vẫn chưa có được làn da mịn màng, căng bóng như mong muốn thì rất có thể bạn đang mắc sai lầm ngay từ bước rửa mặt rồi đấy. Thói quen rửa mặt sẽ ảnh hưởng lớn tới làn da. Hãy cùng Melinka xem những lỗi sai khi rửa mặt mà các nàng hay mắc phải là gì nhé!

Tìm hiểu chức năng của da thông qua đặc điểm tế bào da

• Mặc định

• Lớn hơn

Da thường được xem như một hàng rào tĩnh bảo vệ cơ thể khỏi thế giới bên ngoài. Làm sao nó có thể làm được như vậy? Hãy cùng Long Châu tìm hiểu về các đặc điểm tế bào da và chức năng cụ thể của da nhé!

Da là cơ quan lớn nhất của cơ thể. Nhờ vào cấu trúc phức tạp và sự liên kết mà có khả năng chống lại sự xâm nhập của môi trường và các chức năng quan trọng khác. Bài viết này sẽ trình bày một số thông tin về đặc điểm tế bào da để giải thích tại sao da lại có nhiều chức năng quan trọng đối với cơ thể.

Đặc điểm tế bào da

Tổng bề mặt da của một người trưởng thành là từ 4 – 6 m2. Da gồm 3 lớp: thượng bì, trung bì, hạ bì và các phần phụ của da. Trong đó:

1.1 Thượng bì

Thượng bì hay còn gọi là biểu bì. Đây là lớp ngoài cùng ở da.

Các lớp thượng bì không có mạch máu nhưng chúng được nuôi dưỡng bởi các mạch máu ở lớp trung bì. Độ dày trung bình của lớp biểu bì là 0,5 – 1 mm tuy nhiên có thể dày hoặc mỏng hơn do phụ thuộc vào từng da của từng vị trí trên cơ thể. Trong đó phần biểu bì mỏng nhất là ở vùng quanh mắt, dày nhất là ở phần da ở lòng bàn chân và lòng bàn tay.

Thượng bì được thành 5 lớp: lớp đáy, lớp gai, lớp hạt, lớp sáng và lớp sừng.

• Lớp sừng

Lớp sừng là lớp ở trên cùng, các tế bào dẹt hoàn toàn, màng bào tương dầy, nhân biến mất.

Hầu hết tế bào có trong lớp biểu bì là keratinocytes bắt nguồn từ các tế bào ở sâu nhất ở lớp biểu bì hay còn gọi là lớp đáy. Các tế bào sừng mới được tạo ra sẽ di chuyển về phía bề mặt của lớp biểu bì. Khi các tế bào sừng đã tới bề mặt da, chúng sẽ dần dần bị sừng hóa và tróc ra khỏi da sau đó được thay thế bởi các tế bào mới hơn. đây được gọi là quá trình sừng hóa ở da.

• Lớp sáng

Lớp này chỉ xuất hiện ở các khu vực lòng bàn tay, bàn chân. Lớp sáng nằm ở trên lớp hạt bao gồm những tế bào trong, thuần nhất, không có nhân, dẹt, xếp thành 2 hoặc 3 hàng.

Các tế bào này chứa chất eleidin, hình thành do hoá lỏng các hạt sừng trong chứa nhiều nhóm disulfit.

• Lớp hạt

Các tế bào của lớp hạt bao gồm từ 3- 4 hàng, chúng có hình dẹt, nằm trên lớp gai. Trong bào tương chứa các hạt sừng keratohyalin. Khi xuất hiện hạt sừng keratohyanlin nghĩa là quá trình sừng hoá bắt đầu.

Bề dày của lớp hạt sẽ phụ thuộc vào mức độ sừng hóa. Lớp hạt sẽ dầy ở những nơi có lớp sừng dày.

• Lớp gai

Tế bào gai nằm trên lớp đáy, có từ 5 -10 hàng tế bào. Các tế bào lớp gai nằm sát nhau, nối với nhau bằng các cầu nối bào tương, rõ rệt hơn ở lớp đáy.

Các tế bào gai cũng có khả năng sinh sản bằng gián phân. Hoạt động gián phân của lớp đáy và lớp gai đều mạnh mẽ và liên tục. Trong khoảng thời gian từ 19-20 ngày thượng bì của con người sẽ được đổi mới một lần.

• Lớp đáy

Ở lớp đáy có 2 tế bào là tế bào đáy hay còn gọi là tế bào sinh sản và tế bào sắc tố.

Lớp biểu bì có chứa các tế bào tua (langerhans), đây là một phần của hệ miễn dịch trên da. Chúng có tác dụng ngăn chặn các chất lạ xâm nhập vào da.

Tình trạng da trên lớp biểu bì sẽ phản ánh 1 cách chính xác sức khỏe của làn da xem có được đủ độ ẩm không.

1.2 Trung bì

Lớp trung bì là lớp ở giữa trong cấu tạo da. Đây là lớp da dày nhất, có chứa nhiều collagen và eslatin giúp cho da có độ đàn hồi và dẻo dai hơn. Trong đây có chứa nhiều protein quan trọng với collagen chịu trách nhiệm trong hỗ trợ cấu trúc da và elastin giúp phục hồi làn da.

Trung bì gồm tế bào xơ hình thoi có tác dụng làm da lên sẹo. Tổ chức bào hình thoi hoặc hình sao, nó có thể biến thành đại thực bào đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể. Tương bào tham gia quá trình chuyển hoá heparin, histamin.

Lớp trung bì cũng chứa dây thần kinh, tuyến mồ hôi, tuyến bã nhờn, nang lông và mạch máu.

Dây thần kinh ở lớp trung bì sẽ phản ánh, biết cảm giác đau, kích ứng, nhiệt độ cao hay áp suất lớn. Ở một số vùng da nhất định như đầu ngón tay, ngón chân sẽ có nhiều dây thần kinh hơn so với vùng khác nhạy cảm hơn khi chạm vào.

Tuyến bã nhờn tiết ra dầu nhờn giúp giữ được độ ẩm và bảo vệ da. Khi tuyến bã nhờn tiết ra quá ít dầu đặc biệt đối với người cao tuổi sẽ gây ra tình trạng da bị khô và dễ tạo thành nếp nhăn. Ngược lại, khi tuyến bã nhờn tạo ra nhiều ở độ tuổi tuổi dậy thì sẽ dễ dẫn tới mụn trứng cá.

Các nang lông tóc tạo ra lông ở khắp cơ thể. Lông trên da có tác dụng điều chỉnh nhiệt độ cơ thể, bảo vệ khỏi các chấn thương từ tác nhân bên ngoài.

Các mạch máu giúp cung cấp dinh dưỡng cho da và điều chỉnh nhiệt độ cơ thể. Nhiệt độ cao sẽ làm mạch máu giãn to ra và cho phép một lượng máu lớn lưu thông gần bề mặt da để giảm nhiệt và khi trời lạnh các mạch máu sẽ co lại giúp giữ ấm cơ thể.

Ở mỗi vị trí khác nhau số lượng dây thần kinh, nang lông hay các tuyến bã nhờn cũng sẽ thay đổi khác nhau.

1.3 Lớp hạ bì

Lớp hạ bì nằm dưới lớp trung bì, chứ mô liên kết và phân tử chất béo nên lớp hạ bì chính là lớp mỡ dưới da. Lớp bì giống như 1 lớp đệm giúp bảo vệ và cách nhiệt các mô bên dưới da khỏi các chấn thương cơ học và nhiệt độ.

Lớp mỡ dưới da sẽ thay đổi độ dày ít hay nhiều tùy vào từng bộ phận trên cơ thể.

Trong quá trình lão hóa sẽ khiến mất đi mô mỡ dưới da khiến xuất hiện tình trạng da bị nhăn và các dấu hiệu lão hóa da khác.

Có nhiều bệnh liên quan tới da, trong đó có tế bào hắc sắc tố hay còn gọi là u hắc tố bào – 1 dạng của ung thư da. U hắc tố bào có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào ở trên cơ thể. Ban đầu là một thương tổn da giống như một nốt ruồi hay tàn nhang, đường kính chỉ vài milimet, nhưng sau đó vùng này tăng trưởng nhanh dần. Ban đầu là lớp da phẳng sau đó trở nên dày và gồ lên. Một số trường hợp có ngứa hay đau kèm theo. Khi thương tổn tiến triển có thể dễ chảy máu.

Một trong những yếu tố chính gây u hắc tố bào đó do tiếp xúc da trực tiếp với ánh nắng mặt trời vào những thời điểm nắng cực độ như giữa trưa. Vì vậy cần chú ý phòng ngừa và giảm tiến triển của u hắc tố bào:

• Hạn chế tiếp xúc ánh sáng mặt trời, đặc biệt là từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều
• Cần đội nón rộng vành, che chắn da cẩn thận bằng cách mang khẩu trang vải sẫm màu, kính râm, sử dụng kem chống nắng đúng cách.
• Thường xuyên theo dõi sự xuất hiện và tiến triển của các vết thương tổn da hay những nốt ruồi mọc bất thường trên cơ thể.
• Đi khám và kiểm tra da định kỳ với bác sĩ da liễu nếu thất bất thường trên da.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Da là bộ phận có kích cỡ lớn nhất của cơ thể. Độ dày trung bình từ 1-4 milimet. Tế bào dưới da có tỉ lệ phát triển, sinh sôi nhanh hơn các bộ phận khác và mỗi ngày nó có thể tạo lớp tế bào da mới để thay thế các tế bào chết đã bong tróc đi. Da có nhiệm vụ bảo vệ cơ thể, giúp cơ thể ngăn chặn vi khuẩn, các loại hóa chất và các chất độc lạ xâm nhập vào bên trong cơ thể.

Cấu trúc da có mấy lớp?

Cấu trúc da chia thành ba lớp, gồm lớp thượng bì (epidermis), lớp trung bì (dermis) và lớp hạ bì (subcutaneous). Cụ thể hình ảnh cấu trúc da như sau:

Cấu trúc của da gồm ba lớp chính (Nguồn ảnh: Medium)

Lớp thượng bì

Là tầng đầu tiên của cấu trúc da, lớp thượng bì bao gồm các mô vảy sừng phân tầng, phân hóa thành 5 lớp khác nhau gồm lớp đáy, lớp gai, lớp hạt, lớp bóng và lớp sừng. Độ dày trung bình của lớp thượng bì tầm 0.1 – 1mm tùy vùng da (dày nhất là lòng bàn tay và bàn chân, mỏng nhất là mi mắt).

Lớp thượng bì hoạt động như một lớp bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn, ô nhiễm môi trường, độc tố, ngăn ngừa sự mất nước… Lớp thượng bì có khả năng tái sinh khi bị tổn thương, nhưng khả năng này sẽ giảm dần theo tuổi tác.

Lớp thượng bì còn được gọi là lớp biểu bì (Nguồn ảnh: Wikipedia)

Lớp trung bì

Lớp trung bì được xem là lớp giữa trong cấu trúc da, phân tách với lớp thượng bì qua lớp tế bào đáy và đóng vai trò như “phao đệm” nâng đỡ lớp thượng bì bên trên. Độ dày lớp này trung bình tầm 0.5 – 4mm.

Lớp trung bì được cấu tạo từ elastin, hyaluronic acid và collagen với các vai trò như duy trì độ săn chắc, đàn hồi và độ ẩm cho da. Lớp trung bì có các chức năng cơ bản là cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho lớp thượng bì, quyết định độ nhạy cảm của da, bảo vệ cơ học cho cấu trúc sâu hơn của da…

Papillary dermis là trung bì nông, reticular dermis là trung bì sâu (Nguồn ảnh: Wikipedia)

Lớp hạ bì

Hạ bì nằm ngay bên dưới và liên kết với lớp trung bì, đóng vai trò như lớp đệm chịu lực, giảm tổn thương cho da từ các tác động mạnh, va chạm… Độ dày mỏng tùy vị trí khác nhau trên cơ thể.

Một số chức năng chính của lớp mỡ dưới da là cung cấp năng lượng cho cơ thể, điều chỉnh thân nhiệt, hạn chế tổn thương ở da và sản xuất hormone (mô mỡ có thể độc lập tổng hợp estrogen và testosterone).

Lớp hạ bì còn được gọi bằng tên khác là hypodermis(Nguồn ảnh: Twitter)

Trong cấu trúc da, ngoài ba lớp chính trên thì còn có phần phụ bao gồm tuyến bã nhờn, tuyến mồ hôi, móng, nang lông…

Muốn da khỏe mạnh, cần làm gì?

Sau khi đã biết da có mấy lớp thì bạn cần thay đổi chế độ chăm sóc phù hợp nhằm giúp da săn chắc và khỏe mạnh hơn. Để da luôn khỏe mạnh, bạn cần chú ý một số vấn đề sau:

Chăm sóc da một cách khoa học

Để làn da luôn khỏe mạnh, đầy sức sống, bạn cần xây dựng một chế độ dinh dưỡng lành mạnh, đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là bổ sung thực phẩm giàu vitamin và chất khoáng đồng thời rèn luyện thân thể mỗi ngày, uống nhiều nước. Cách này không chỉ tốt cho da mà còn tăng cường sức khỏe hệ miễn dịch, giúp tăng khả năng bảo vệ da, cơ thể trước các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài.

Áp dụng quy trình chăm sóc da đúng cách

Mỗi loại da khác nhau và tùy cơ địa từng người mà quy trình chăm sóc da có thể thay đổi. Tuy nhiên, bạn cần chú ý sử dụng các loại mỹ phẩm phù hợp theo tình trạng da đồng thời không rửa mặt với nước nóng và nên ưu tiên nước mát hoặc nước ấm. Thông thường, quy trình chăm sóc da sẽ gồm các bước theo tuần tự là tẩy trang, rửa mặt, tẩy da chết (1 – 2 lần/tuần), toner hoặc lotion, serum trị mụn, dưỡng ẩm, dưỡng da mắt và cuối cùng không thể thiết là bôi kem chống nắng kể cả những ngày trời âm u.

Trên đây là những chia sẻ về vấn đề da có mấy lớp để giúp bạn có thêm thông tin hữu ích. Nếu bạn thấy da xuất hiện các triệu chứng bất thường như nổi mẩn đỏ, phát ban, viêm nhiễm, lở loét, nổi mụn, thâm, nám, tàn nhanh,… thì có thể tìm đến bác sĩ da liễu hoặc chuyên gia để kiểm tra tình trạng và tư vấn biện pháp chăm sóc, điều trị phù hợp.

Chăm sóc da mỗi ngày để giúp da luôn khỏe mạnh, săn chắc

Quý khách hàng nếu có vấn đề gì liên quan đến tình trạng sức khỏe hoặc bệnh lý về da, hãy liên hệ ngay với bác sĩ chuyên khoa tại các cơ sở thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC qua tổng đài: 1900 56 56 56 để được tư vấn và giải đáp thắc mắc.

Các chức năng chính của da

Đối với cơ thể, da có những chức năng sau:

• Điều hòa thân nhiệt: Hoạt động của tuyến mồ hôi, hệ thống mạch máu và lớp mô mỡ dưới da giúp điều hòa thân nhiệt cho cơ thể.
• Tiếp nhận cảm giác: Hệ thống dây trên kinh dưới da sẽ tiếp nhận và giúp ta cảm nhận được những vấn đề bao gồm nóng, lạnh, đau, áp lực, tiếp xúc. Điều này giúp cơ thể thích nghi cũng như tránh được những tác động làm tổn hại cơ thể từ bên ngoài.
• Bảo vệ cơ thể: Da bao bọc toàn bộ cơ thể, giữ nhiệm vụ như một “hàng rào” bảo vệ các cơ quan khỏi tác động từ bên ngoài bao gồm yếu tố cơ học, hóa học, sinh học,…
• Chức năng bài tiết: Tuyến mồ hôi dưới da có tác dụng bài tiết chất cặn bã, giúp da mềm mại hơn. Ngoài ra, tuyến bã nhờn có nhiệm vụ như lớp sừng bảo vệ da không bị ngấm nước đồng thời cung cấp khả năng chống lại nấm, vi khuẩn,…
• Sản xuất melanin cho da: Các huyết sắc tố dưới da melanocytes chịu trách nhiệm sản xuất melanosome sau đó phân phối đến các tế bào khác trong cơ thể giúp bảo vệ tế bào khỏi những tác động từ tia UVA, UVB,…
• Tái tạo da: Da có khả năng tự phục hồi nhờ quá trình tái tạo tế bào mới sau khi bị tổn thương. Tuy nhiên, càng lớn tuổi, chức năng này càng suy yếu khiến da trở nên nhăn nheo, mất sức sống.
• Vận chuyển chất dinh dưỡng: Các tế bào mỡ dưới da có tác dụng cung cấp dưỡng chất cần thiết khi cơ thể cần thông qua hệ thống mạch máu.

Da bảo vệ cơ thể khỏi các tác hại từ bên ngoài

Chức năng của da

Sau khi giải đáp cấu trúc da có mấy lớp, chúng ta sẽ cũng tìm hiểu một số chức năng của da.

Chức năng bảo vệ của da

Da đóng vai trò như “tấm khiên” bảo vệ các cơ quan sâu hơn của cơ thể như mạch máu, cơ xương, nội tạng… khỏi những yếu tố cơ học, hóa học, vi khuẩn có hại… từ môi trường bên ngoài.

Chức năng điều hòa thân nhiệt của da

Khi nhiệt độ bên ngoài tăng cao, não bộ sẽ phát tín hiệu để mạch máu dưới da giãn ra và các tuyến mồ hôi tăng cường hoạt động, khiến mồ hôi được tiết ra trên da, giảm nhiệt độ cơ thể.

Da giữ vai trò chủ động trong việc điều hòa nhiệt độ cơ thể (Nguồn ảnh: New River Dermatology)

Ngược lại, nếu nhiệt độ bên ngoài giảm xuống thấp, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách co mạch máu dưới da, khiến giảm tiết mồ hôi, từ đó cơ thể ít bị mất nhiệt.

Chức năng bài tiết của da

Chức năng bài tiết của da có thể chia thành:

Bài tiết mồ hôi

Toàn cơ thể có 2 – 5 triệu tuyến mồ hôi. Mồ hôi bài tiết qua da thải trừ các chất cặn bã độc hại (trong đó có ure) và giúp da dẻ mềm mại hơn.

Bài tiết chất bã

Tuyến bã tập trung chủ yếu ở mặt, ngực và lưng. Chất bã giúp da không bị ngấm nước, làm lớp sừng mềm mại, hỗ trợ da chống đỡ nấm và vi khuẩn.

Chất bã gồm nước, acid béo, cholesterol và squalene (Nguồn ảnh: K-beauty Europe)

Chức năng cảm giác

Da là cơ quan thụ cảm, giúp con người ý thức được lực tác động lên da, cảm giác đau đớn, nhiệt độ nóng lạnh…

Cơ chế cảm giác của da có được thông qua hệ dây thần kinh ở lớp hạ bì. Thông tin về cảm giác được truyền tới não bộ thông qua hệ dây thần kinh, từ đó não chỉ đạo các cơ quan liên quan thực hiện nhiệm vụ bảo vệ cơ thể.

Ví dụ, khi tay chạm vào bình nước sôi, cơ quan thụ cảm ở da lập tức gửi thông tin đến não bộ để cơ thể thực hiện phản xạ rụt tay lại, tránh tổn thương.

Da là cơ quan xúc giác, giúp cơ thể cảm nhận những yếu tố tác động từ bên ngoài(Nguồn ảnh: EZ Flow Plumbing)

Chức năng tạo melanin của da

Quá trình hình thành melanin bắt đầu từ các tế bào hắc tố (melanocytes) được tìm thấy trên khắp cơ thể. Các melanocytes này chịu trách nhiệm sản xuất những bào quan mang tên melanosome – vốn là nơi tổng hợp eumelanin và pheomelanin, sau đó phân phối đến các loại tế bào khác trên cơ thể, ví dụ tế bào sừng.

Melanin đóng vai trò bảo vệ tế bào ở lớp thượng bì khỏi tác động của tia UVA, UVB…, hạn chế nguy cơ tổn hại tế bào da.

Melanin giúp chống lại tia cực tím và quyết định màu da (Nguồn ảnh: Healthline)

Da có mấy lớp?

Mặc dù da đóng vai trò rất quan trọng đối với cơ thể nhưng khi hỏi da có mấy lớp thì không phải ai cũng có câu trả lời chính xác. Theo thứ tự từ ngoài vào trong, da được chia làm 3 lớp:

Lớp thượng bì

Lớp thượng bì nằm ở bên ngoài cùng trong cấu trúc da được hình thành bởi các mô vảy sừng phân hóa. Lớp thượng bì được chia ra thành 5 lớp nhỏ bao gồm:

• Lớp đáy nằm ở vị trí trong cùng, đây là nơi sản sinh các tế bào keratinocyte.
• Lớp hạt là nơi bắt đầu cho quá trình sừng hóa, sản sinh hạt nhỏ và di chuyển lên lớp gai để tạo thành chất sừng và nhũ tương.
• Lớp gai giữ nhiệm vụ sản sinh chất sừng.
• Lớp bóng thường bằng phẳng và khó phân biệt ranh giới.
• Lớp sừng ở ngoài cùng được tạo nên bởi sự liên kết các lipid biểu bì.

Mỗi lớp có độ dày trung bình khoảng 0,1 – 1mm tùy vào những vị trí khác nhau trên cơ thể. Thông thường, những khu vực như da tay, da chân sẽ dày hơn và mi mắt là vị trí mỏng nhất. Lớp thượng bì có khả năng tái sinh sau khi bị tổn thương tuy nhiên mức độ sẽ giảm dần theo thời gian.

Về cấu tạo, da được chia làm 3 lớp là thượng bì, trung bì và hạ bì

Lớp trung bì

Lớp trung bì nằm vị trí ở giữa lớp thượng bì và hạ bì, độ dày ở khoảng 0,5 – 4mm. Lớp này được xem là “phao đệm” nâng đỡ cho lớp thượng bì được cấu tạo từ các chất như elastin, hyaluronic acid, collagen, mạch máu và dây thần kinh, có tác dụng giúp da săn chắc, đàn hồi và luôn được giữ ẩm.

Lớp trung bì có các chức năng cơ bản là:

• Cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho lớp thượng bì.
• Quyết định độ nhạy cảm của da.
• Bảo vệ cơ học cho cấu trúc sâu hơn của da.

Lớp trung bì cũng là nơi chứa tuyến bã nhờn, tuyến mồ hôi.

Lớp hạ bì (mô mỡ dưới da)

Lớp hạ bì được cấu tạo chủ yếu từ các mô mỡ nằm ở phía trong cùng. Lớp hạ bì hoạt động như một lớp đệm cách nhiệt đồng thời bổ sung năng lượng cho da. Vai trò chính của lớp hạ bì là chịu lực, hạn chế lực tác động từ bên ngoài để giảm tổn thương khi xảy ra va chạm mạnh. Ngoài ra, các mô mỡ ở lớp hạ bì còn có tác dụng điều hòa thân nhiệt và sản xuất hormone estrogen, testosterone.

Lớp hạ bì là lớp mỡ dưới da nằm ở trong cùng

Keywords searched by users: thượng bì trung bì hạ bì

Categories: Tóm tắt 15 Thượng Bì Trung Bì Hạ Bì

See more here: sixsensesspa.vn

See more: https://sixsensesspa.vn/tin-tuc-lam-dep